Od 1 stycznia 2021 r. ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym została znowelizowana w sposób zasadniczy. Zmiany te mają na celu zwiększenie atrakcyjności opodatkowania w zryczałtowanej formie oraz poszerzenie grupy podatników, którzy będą mogli z niej skorzystać.
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych jest jedną z uproszczonych form opodatkowania podatkiem dochodowym. W przypadku tej metody, podstawą opodatkowania jest przychód, jaki przedsiębiorca osiągnął, bez uwzględniania kosztów.
Najważniejsze zmiany:
- Zmiana definicji wolnego zawodu
- Zmiana limitu przychodów warunkującego wybór ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych
- Zmiana stawek
Zmiana definicji wolnego zawodu
Zmiana ta polega na poszerzeniu katalogu wolnego zawodu o zawody tj.:
- psychologowie i fizjoterapeuci
- adwokaci, notariusze, radcy prawni
- architekci, inżynierowie budownictwa, rzeczoznawcy budowlani
- biegli rewidenci, księgowi
- agenci ubezpieczeniowi, brokerzy ubezpieczeniowi
- doradcy podatkowi
- maklerzy papierów wartościowych, doradcy inwestycyjni, agenci firm inwestycyjnych
- rzecznicy patentowi
Ponadto wolnym zawodem jest także działalność wykonywana na rzecz osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej albo na rzecz osób fizycznych dla potrzeb prowadzonej przez nie pozarolniczej działalności gospodarczej.
Zmiana limitu przychodów
Limit przychodów warunkujących wybór ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych wzrósł z 250 000 € do 2 000 000 €. Podatnicy opłacają w roku podatkowym ryczałt od przychodów ewidencjonowanych z działalności, jeżeli:
w roku poprzedzającym rok podatkowy:
a) uzyskali przychody z tej działalności, prowadzonej wyłącznie samodzielnie, w wysokości nieprzekraczającej 2 000 000 euro
b) uzyskali przychody wyłącznie z działalności prowadzonej w formie spółki, a suma przychodów wspólników spółki z tej działalności nie przekroczyła kwoty 2 000 000 euro.
Zmiana stawek
W związku z nowelizacją doszło również do zmiany liczby stawek ryczałtu dla poszczególnych przychodów, obecnie ustawa przewiduje 8 stawek. Poza zmianą stawek, ich liczbą, doszło także do obniżenia niektórych stawek. Ponadto, nowelizacja doprowadziła do przyporządkowania poszczególnych przychodów ze świadczenia usług, które dotychczas wyłączone były z tej formy opodatkowania, tj. w ramach wolnych zawodów innych niż wymienionych w dotychczasowej definicji wolnych zawodów oraz wymienionych w załączniku nr 2 do ustawy o ryczałcie.
Stawka 17%
Wolne zawody: lekarz, lekarz dentysta, lekarz weterynarii, technik dentystyczny, felczer, położna, pielęgniarka, psycholog, fizjoterapeuta, tłumacz, adwokat, notariusz, radca prawny, architekt, inżynier budownictwa, rzeczoznawca budowlany, biegły rewident, księgowy, agent ubezpieczeniowy, agent oferujący ubezpieczenia uzupełniające, broker reasekuracyjny, broker ubezpieczeniowy, doradca podatkowy, doradca restrukturyzacyjny, makler papierów wartościowych, doradca inwestycyjny, agent firm inwestycyjnych, rzecznik patentowy, nauczyciel w zakresie świadczenia usług edukacyjnych polegających na udzielaniu lekcji na godziny
Stawka 15%
Przychody pochodzące ze świadczenia usług:
a) reprodukcji komputerowych nośników informacji (PKWiU 18.20.30.0),
b) pośrednictwa w sprzedaży motocykli oraz części i akcesoriów do nich (PKWiU 45.40.40.0),
c) pośrednictwa w sprzedaży hurtowej (PKWiU grupa 46.1),
d) magazynowania i przechowywania cieczy i gazów (PKWiU 52.10.12.0), magazynowania i przechowywania towarów w strefach wolnocłowych (PKWiU ex 52.10.19.0), parkingowych (PKWiU 52.21.24.0), obsługi centrali wzywania radiotaxi (PKWiU ex 52.21.29.0), pilotowania na wodach morskich i przybrzeżnych (PKWiU ex 52.22.13.0), pilotowania na wodach śródlądowych (PKWiU ex 52.22.14.0),
e) licencyjnych związanych z:
– nabywaniem praw do książek, broszur, ulotek, map itp. (PKWiU 58.11.60.0),
– nabywaniem praw do korzystania z wykazów i list (np. adresowych, telefonicznych) (PKWiU 58.12.30.0),
– nabywaniem praw do czasopism i pozostałych periodyków (PKWiU 58.14.40.0),
– nabywaniem praw do pozostałych wyrobów drukowanych (PKWiU 58.19.30.0),
– nabywaniem praw do korzystania z gier komputerowych (PKWiU 58.21.40.0),
– nabywaniem praw do korzystania z programów komputerowych (PKWiU 58.29.50.0),
f) związanych ze sprzedażą miejsca reklamowego w wykazach i listach (np. adresowych, telefonicznych) (PKWiU 58.12.40.0),
g) związanych z wydawaniem:
– pakietów gier komputerowych (PKWiU ex 58.21.10.0), z wyłączeniem publikowania gier komputerowych w trybie online,
– pakietów oprogramowania systemowego (PKWiU 58.29.1),
– pakietów oprogramowania użytkowego (PKWiU 58.29.2),
– oprogramowania komputerowego pobieranego z Internetu (PKWiU ex 58.29.3), z wyłączeniem pobierania oprogramowania w trybie online,
h) związanych z nadawaniem programów ogólnodostępnych i abonamentowych (PKWiU dział 60), z doradztwem w zakresie sprzętu komputerowego (PKWiU 62.02.10.0), związanych z oprogramowaniem (PKWiU ex 62.01.1), objętych grupowaniem „Oryginały oprogramowania komputerowego” (PKWiU 62.01.2), związanych z doradztwem w zakresie oprogramowania (PKWiU ex 62.02), w zakresie instalowania oprogramowania (PKWiU ex 62.09.20.0), związanych z zarządzaniem siecią i systemami informatycznymi (PKWiU 62.03.1),
i) przetwarzania danych (PKWiU ex 63.11.1), przesyłania strumieni wideo przez Internet (PKWiU 59.11.25.0), przesyłania strumieni audio przez Internet (PKWiU 59.20.36.0), agencji informacyjnych (PKWiU 63.91.1) oraz pozostałych w zakresie informacji, gdzie indziej niesklasyfikowanych (PKWiU 63.99),
j) finansowych i ubezpieczeniowych (PKWiU sekcja K), innych niż świadczone w ramach wolnych zawodów,
k) związanych z obsługą nieruchomości, świadczonych na zlecenie (PKWiU 68.3),
l) prawnych, rachunkowo-księgowych i doradztwa podatkowego (PKWiU dział 69), innych niż świadczone w ramach wolnych zawodów,
m) firm centralnych (head office); usług doradztwa związanych z zarządzaniem (PKWiU ex dział 70), z wyjątkiem usług doradztwa związanych z zarządzaniem rynkiem rybnym (PKWiU 70.22.16.), innych niż świadczone w ramach wolnych zawodów,
n) architektonicznych i inżynierskich; usług badań i analiz technicznych (PKWiU dział 71), innych niż świadczone w ramach wolnych zawodów,
o) reklamowych; usług badania rynku i opinii publicznej (PKWiU dział 73),
p) w zakresie specjalistycznego projektowania (PKWiU 74.1), innych niż świadczone w ramach wolnych zawodów,
q) fotograficznych (PKWiU 74.2),
r) tłumaczeń pisemnych i ustnych (PKWiU 74.3), innych niż świadczone w ramach wolnych zawodów,
s) związanych z zatrudnieniem (PKWiU dział 78),
t) przez organizatorów turystyki, pośredników i agentów turystycznych oraz pozostałych usług rezerwacji i usług z nią związanych (PKWiU dział 79),
u) detektywistycznych i ochroniarskich (PKWiU dział 80), z wyjątkiem robót związanych z instalowaniem systemów przeciwpożarowych i przeciwwłamaniowych z późniejszym monitoringiem,
v) obsługi nieruchomości wykonywanych na zlecenie, polegających m.in. na utrzymaniu porządku w budynkach, kontroli systemów ogrzewania, wentylacji, klimatyzacji, wykonywaniu drobnych napraw (PKWiU 81.10.10.0), dezynfekcji i tępienia szkodników (PKWiU 81.29.11.0), związanych ze wspomaganiem prowadzenia działalności gospodarczej, gdzie indziej niesklasyfikowane (PKWiU 82.9), centrów telefonicznych (call center) (PKWiU 82.20.10.0), powielania (PKWiU 82.19.11.0), związanych z organizowaniem kongresów, targów i wystaw (PKWiU 82.30),
w) w zakresie opieki zdrowotnej (PKWiU dział 86), innych niż świadczone w ramach wolnych zawodów,
x) w zakresie pomocy społecznej bez zakwaterowania (PKWiU ex dział 88), innych niż świadczone w ramach wolnych zawodów, z wyłączeniem usług pomocy społecznej bez zakwaterowania w zakresie odwiedzania i pomocy domowej świadczonych osobom niepełnosprawnym (PKWiU 88.10.14), usług pomocy społecznej bez zakwaterowania w zakresie opieki dziennej świadczonych osobom dorosłym niepełnosprawnym (PKWiU 88.10.15), usług pomocy społecznej bez zakwaterowania w zakresie opieki dziennej nad dziećmi, z wyłączeniem opieki nad dziećmi niepełnosprawnymi (PKWiU 88.91.11), usług pomocy społecznej bez zakwaterowania w zakresie opieki dziennej nad dziećmi i młodzieżą niepełnosprawną (PKWiU 88.91.12), usług pomocy społecznej bez zakwaterowania świadczonych przez opiekunki do dzieci (PKWiU 88.91.13), pozostałych usług pomocy społecznej bez zakwaterowania, gdzie indziej niesklasyfikowane (PKWiU 88.99.19), innych niż świadczone w ramach wolnych zawodów,
y) kulturalnych i rozrywkowych (PKWiU dział 90),
z) związanych ze sportem, rozrywką i rekreacją (PKWiU dział 93);
Stawka 10%
Przychody ze świadczenia usług w zakresie kupna i sprzedaży nieruchomości na własny rachunek (PKWiU 68.10.1).
Stawka 8,5% i 12,5%
8,5% dla przychodów do kwoty 100 000 zł oraz 12,5% dla przychodów od nadwyżki ponad kwotę 100 000 zł dla:
a) przychodów, o których mowa w art. 6 ust. 1a ustawy o ryczałcie (tj. pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze. Dla ustalenia wartości otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń z tytułu tych umów, stosuje się art. 11 ust. 2–2b ustawy o PIT),
b) przychodów, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 11 ustawy o PIT (tj. przychody z najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy oraz z innych umów o podobnym charakterze, składników majątku związanych z działalnością gospodarczą),
c) świadczenia usług związanych z zakwaterowaniem (PKWiU dział 55),
d) świadczenia usług wynajmu i obsługi nieruchomości własnych lub dzierżawionych (PKWiU 68.20.1),
e) wykonywania usług w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych (PKWiU dział 72),
f) wynajmu i dzierżawy:
– samochodów osobowych i furgonetek, bez kierowcy (PKWiU 77.11.10.0),
– pozostałych pojazdów samochodowych (z wyłączeniem motocykli), bez kierowcy (PKWiU 77.12.1),
– środków transportu wodnego bez załogi (PKWiU 77.34.10.0),
– środków transportu lotniczego bez załogi (PKWiU 77.35.10.0),
– pojazdów szynowych (bez obsługi) (PKWiU 77.39.11.0),
– kontenerów (PKWiU 77.39.12.0),
– motocykli, przyczep kempingowych i samochodów z częścią mieszkalną, bez kierowcy (PKWiU 77.39.13.0),
– własności intelektualnej i podobnych produktów z wyłączeniem prac chronionych prawem autorskim (PKWiU 77.40),
g) świadczenia usług pomocy społecznej z zakwaterowaniem (PKWiU dział 87), innych niż świadczonych w ramach wolnych zawodów
Stawka 8,5%
Dotyczy:
a) przychodów z działalności usługowej, w tym przychodów z działalności gastronomicznej w zakresie sprzedaży napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%, z zastrzeżeniem pkt 1-4 oraz 6-8,
b) przychodów ze świadczenia usług związanych ze zwalczaniem pożarów i zapobieganiem pożarom (PKWiU 84.25.11.0),
c) przychodów ze świadczenia usług w zakresie edukacji (PKWiU dział 85), innych niż świadczone w ramach wolnych zawodów,
d) przychodów ze świadczenia usług związanych z działalnością bibliotek, archiwów, muzeów oraz pozostałych usług w zakresie kultury (PKWiU dział 91),
e) przychodów z działalności polegającej na wytwarzaniu przedmiotów (wyrobów) z materiału powierzonego przez zamawiającego,
f) prowizji uzyskanej przez komisanta ze sprzedaży na podstawie umowy komisu,
g) prowizji uzyskanej przez kolportera prasy na podstawie umowy o kolportaż prasy,
h) przychodów, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 12 ustawy o PIT (tj. otrzymane odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej)
Stawka 5,5%
Dotyczy:
a) przychodów z działalności wytwórczej, robót budowlanych lub w zakresie przewozów ładunków taborem samochodowym o ładowności powyżej 2 ton,
b) uzyskanej prowizji z działalności handlowej w zakresie sprzedaży jednorazowych biletów komunikacji miejskiej, znaczków do biletów miesięcznych, znaczków pocztowych, żetonów i kart magnetycznych do automatów,
c) przychodów, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 14 ustawy o PIT, czyli przychody uzyskane z tytułu odpłatnego zbycia:
- świadectw pochodzenia otrzymanych przez podmioty zajmujące się wytwarzaniem energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii wydawanych na wniosek, o którym mowa w art. 45 ust. 1 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (Dz. U. z 2020 r. poz. 261, 284, 568, 695 i 1086),
- świadectw pochodzenia biogazu rolniczego otrzymanych przez podmioty zajmujące się wytwarzaniem biogazu rolniczego wydawanych na wniosek, o którym mowa w art. 49 ust. 1 ustawy wymienionej w lit. a,
- świadectw pochodzenia z kogeneracji otrzymanych przez przedsiębiorstwa energetyczne zajmujące się wytwarzaniem energii elektrycznej w wysokosprawnej kogeneracji na wniosek, o którym mowa w art. 9l ust. 3 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (Dz. U. z 2020 r. poz. 833, 843 i 1086)
Stawka 3%
Dotyczy przychodów:
a) z działalności gastronomicznej, z wyjątkiem przychodów ze sprzedaży napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%,
b) z działalności usługowej w zakresie handlu, z zastrzeżeniem pkt 2 i 3,
c) ze świadczenia usług związanych z produkcją zwierzęcą (PKWiU 01.62.10.0),
d) z działalności rybaków morskich i zalewowych w zakresie sprzedaży ryb i innych surowców pochodzących z własnych połowów, z wyjątkiem sprzedaży konserw oraz prezerw z ryb i innych surowców z połowów,
e) o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 2 i 5-10 ustawy o PIT,
f) z odpłatnego zbycia ruchomych składników majątku wykorzystywanych w pozarolniczej działalności gospodarczej, nawet jeżeli przed zbyciem zostały wycofane z tej działalności gospodarczej, a pomiędzy pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym składnik majątku został wycofany z działalności, i dniem jego zbycia nie upłynęło sześć lat, będących:
– środkami trwałymi podlegającymi ujęciu w wykazie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych,
– składnikami majątku, o których mowa w art. 22d ust. 1 ustawy o PIT, z wyłączeniem składników, których wartość początkowa, ustalona zgodnie z art. 22g ustawy o PIT, nie przekracza 1500 zł,
– składnikami majątku, które ze względu na przewidywany okres używania równy lub krótszy niż rok nie zostały zaliczone do środków trwałych albo wartości niematerialnych i prawnych,
g) z odpłatnego zbycia ruchomych składników majątku przedsiębiorstwa w spadku
Stawka 2%
Dla przychodów, o których mowa w art. 6 ust. 1d ustawy o ryczałcie, tj. przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o PIT, za które uważa się również przychody ze sprzedaży przetworzonych w sposób inny niż przemysłowy produktów roślinnych i zwierzęcych, z wyjątkiem przetworzonych produktów roślinnych i zwierzęcych uzyskanych w ramach prowadzonych działów specjalnych produkcji rolnej oraz produktów opodatkowanych podatkiem akcyzowym na podstawie odrębnych przepisów, jeżeli:
– przetwarzanie produktów roślinnych i zwierzęcych i ich sprzedaż nie odbywa się przy zatrudnieniu osób na podstawie umów o pracę, umów zlecenia, umów o dzieło oraz innych umów o podobnym charakterze, z wyłączeniem uboju zwierząt rzeźnych i obróbki poubojowej tych zwierząt, w tym również rozbioru, podziału i klasyfikacji mięsa, przemiału zbóż, wytłoczenia oleju lub soku oraz sprzedaży podczas wystaw, festynów, targów i kiermaszy;
– jest prowadzona ewidencja sprzedaży, o której mowa w ust. 1e ustawy o PIT;
– ilość produktów roślinnych lub zwierzęcych pochodzących z własnej uprawy, hodowli lub chowu, użytych do produkcji danego produktu stanowi co najmniej 50% tego produktu, z wyłączeniem wody (art. 20 ust. 1c ustawy o PIT)
Korzyści z opodatkowania w formie ryczałtu
Podatnik korzystając w omawianej formy opodatkowania, ma prawo w niektórych przypadkach stosować niższą stawkę niż na zasadach ogólnych lub w podatku liniowym, co jest dla niego bardziej opłacalne. Plusem ryczałtu ewidencjonowanego jest także uproszczona księgowość, a także możliwość skorzystania z ulg podatkowych.