Odrębne zasady zatrudniania niepełnosprawnych.
Zatrudnianie osób niepełnosprawnych jest istotnym elementem budowania inkluzyjnego rynku pracy. W Polsce istnieją specjalne przepisy i udogodnienia mające na celu wspieranie pracodawców w zatrudnianiu osób z niepełnosprawnościami oraz zapewnienie im odpowiednich warunków pracy. Oto kluczowe zasady i korzyści związane z zatrudnianiem osób niepełnosprawnych. Zatrudnianie osób niepełnosprawnych. Kwestie prawne i obowiązki pracodawców Korzyści dla pracodawców 1. Dofinansowanie wynagrodzeń: Pracodawcy mogą ubiegać się o dofinansowanie wynagrodzeń osób niepełnosprawnych zatrudnionych na umowę o pracę. Wysokość dofinansowania zależy od stopnia niepełnosprawności pracownika. 2. Zwrot kosztów przystosowania stanowiska pracy: Pracodawcy mogą otrzymać refundację kosztów dostosowania stanowiska pracy do potrzeb osoby niepełnosprawnej. Refundacja obejmuje m.in. zakup sprzętu, oprogramowania, oraz prace adaptacyjne. 3. Ulgi w składkach ZUS: Pracodawcy zatrudniający osoby niepełnosprawne mogą korzystać z ulg w składkach na ubezpieczenie społeczne. Zwolnienie obejmuje część składek płaconych przez pracodawcę. 4. Dofinansowanie szkoleń: PFRON oferuje dofinansowanie szkoleń i kursów zawodowych dla osób niepełnosprawnych, co pozwala na podnoszenie kwalifikacji pracowników. Zatrudnianie osób niepełnosprawnych to nie tylko obowiązek prawny, ale także ważny krok w kierunku budowania bardziej inkluzywnego społeczeństwa. Dzięki specjalnym przepisom i wsparciu finansowemu, pracodawcy mogą łatwiej dostosować miejsca pracy i korzystać z wielu korzyści. Włączenie osób niepełnosprawnych do zespołu przynosi wartości zarówno pracodawcom, jak i całemu społeczeństwu, promując różnorodność i równość w miejscu pracy. Więcej informacji znajdziesz tutaj: Renta inwalidzka – komu i z jakiego pow przysługuje?
W jakim terminie należy złożyć formularz ZUS IWA?
31 stycznia mija termin na złożenie deklaracji ZUS IWA. Nie dotyczy to jednak wszystkich przedsiębiorców. O tym, czy dany płatnik musi złożyć informację, decyduje kilka zasadniczych warunków. Czym jest ZUS IWA? ZUS IWA to dokument zawierający informację na temat danych służących do ustalenia składki na ubezpieczenia wypadkowe. Jest to formularz składający się z 6 bloków, zawierający dane organizacyjne, identyfikacyjne oraz przede wszystkim dane dotyczące wypadków, jakie miały miejsce w roku, za który składana jest IWA. Te ostatnie mają bowiem wpływ na ustalenie wysokości opłaty wypadkowej, jaka będzie obowiązywać przez następny rok składkowy, czyli od 1 kwietnia do 31 marca. Ważne! Płatnikom, którzy złożą deklarację przynajmniej 3 razy z rzędu, ZUS sam do 20 kwietnia ustali oraz poda wysokość procentową składki wypadkowej. Kto zobowiązany jest do sporządzania ZUS IWA? Informację o danych do ustalenia składki na ubezpieczenie wypadkowe ZUS IWA, za dany rok kalendarzowy zobowiązani są przekazywać płatnicy, którzy spełniają łącznie 3 następujące warunki: Informacji ZUS IWA nie muszą składać Ci płatnicy, u których chociaż w jednym miesiącu poprzedniego roku ani jedna osoba, za którą płacone były składki, nie podlegała temu ubezpieczeniu. W jakim terminie i w jakiej formie należy złożyć dokument? Informację ZUS IWA płatnik składek przekazuje w takiej samej formie jak inne dokumenty ubezpieczeniowe. Tak więc jeśli przedsiębiorca składa zwyczajowo dokumenty drogą elektroniczną, to również ZUS IWA należy wysłać w takiej formie. Jeśli natomiast przekazuje dokumenty w formie papierowej, również IWA powinna być złożona w formie papierowej. Informację należy złożyć do 31 stycznia (za rok 2022, będzie to 31 stycznia 2023) Jeśli płatnik składek jest zobowiązany do przekazania ZUS IWA w formie papierowej, należy dostarczyć informacje do terenowej jednostki organizacyjnej ZUS właściwej ze względu na siedzibę płatnika składek. W przypadku przekazywania informacji ZUS IWA w formie przesyłki pocztowej, na kopercie powinien być umieszczony napis “ZUS IWA”. ZUS IWA krok po kroku Blok I Pole 01. – identyfikator deklaracji – należy podać 01 dla deklaracji pierwszorazowej lub z przedziału 02-39 dla kolejnych deklaracji oraz rok, za który składana jest deklaracja. Pole 02. – Kod terytorialny – według siedziby płatnika składek, (katalog kodów dostępny jest na stronie ZUS: Oddziały, inspektoraty, biura terenowe lub też w załączniku do instrukcji na stronie ZUS). Blok II W bloku tym należy podać dane identyfikacyjne. W tym miejscu płatnik składek proszony jest o wpisanie swojego NIP-u, REGON-u oraz numeru PESEL (jeśli takowy został nadany) lub serii i numeru dowodu osobistego (lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość, np. paszportu). Blok III W kolejnej części należy podać liczbę osób zgłoszonych do ubezpieczenia wypadkowego. Liczbę tę ustala się jako iloraz sumy ubezpieczonych podlegających ubezpieczeniu wypadkowemu w ciągu poszczególnych miesięcy poprzedniego roku kalendarzowego i liczby miesięcy, przez które płatnik składek był w poprzednim roku kalendarzowym zgłoszony w zakładzie co najmniej 1 dzień. Wynik takiego działania zaokrąglamy do góry, jeśli końcówka wynosi 0,5, w dół natomiast, jeśli końcówka wynosi mniej niż 0,5. Należy zwrócić uwagę, aby w swoich obliczeniach każdą osobę policzyć tylko raz, np. w sytuacji, gdy dana osoba miała w jednym miesiącu umowę zlecenia i umowę o pracę. Przykład 1 Płatnik składek zgłaszał do ubezpieczenia wypadkowego kolejno w miesiącach następującą liczbę osób: styczeń 10 luty 10 marzec 8 kwiecień 11 maj 11 czerwiec 12 lipiec 13 sierpień 10 wrzesień 8 październik 9 listopad 9 grudzień 10 SUMA 121 Sumujemy liczbę osób, łącznie 121 osób w danym roku. Powstałą sumę 121 dzielimy na 12 miesięcy (wymóg nieprzerwanego ubezpieczenia – zawsze 12 miesięcy). Wynik, w tym przypadku 10,08 osób, wpisujemy zawsze zaokrąglając do pełnych jedności, a więc do tabeli wpisujemy liczbę 10. Blok IV W tym bloku płatnik składek podaje pięcioznakowy kod rodzaju przeważającej działalności według Polskiej Klasyfikacji Działalności (pole 01.) ujęty w rejestrze umów 31 grudnia roku, za który składana jest informacja. Następnie przedsiębiorca proszony jest o wpisanie liczby wypadków. W polu 02. należy podać liczbę wypadków ogółem, które miały miejsce w roku, za który składana jest informacja. W kolejnym polu (pole 03.) podaje się liczbę wypadków ciężkich i śmiertelnych również powstałych w roku, za który składana jest IWA. Pole 04. dotyczy natomiast liczby zatrudnionych w warunkach szkodliwych dla zdrowia według stanu na 31 grudnia roku, którego dotyczy składana informacja. Blok V i VI W ostatnich blokach należy podać adres korespondencyjny płatnika składek oraz złożyć podpis (w zależności od formy składania informacji). Formularz ZUS IWA znajdziesz tutaj.
Wyższe podstawy wymiaru składek ZUS w 2023 r.
W roku 2023 nastąpi dwukrotny wzrost minimalnego wynagrodzenia za pracę, a co za tym idzie wyższa będzie kwota prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej. Kwoty wskazanych wynagrodzeń określają niektóre limity w podstawach wymiaru składek ubezpieczeniowych w ZUS. Minimalne wynagrodzenie za pracę W 2023 r. minimalne wynagrodzenie za pracę wyniesie odpowiednio: Wynika to bezpośrednio z rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2023 r. (Dz. U. z 2022 r. poz. 1952). Wysokość tego wynagrodzenia wpływa na podstawę wymiaru składek w ZUS niektórych grup ubezpieczonych, tj. m.in.: Składki na ubezpieczenia społeczne przedsiębiorców Preferencyjny ZUS – 24 miesięcy Dla przedsiębiorcy opłacającego składki na ubezpieczenia społeczne, na podstawie art. 18a ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, zwanej ustawą systemową, podstawę ich wymiaru w okresie pierwszych 24 miesięcy prowadzenia działalności stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia. Dwukrotne zwiększenie wysokości minimalnego wynagrodzenia w 2023 r. spowoduje, że w przyszłym roku najniższa podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla przedsiębiorcy uprawnionego do powyższej preferencji będzie wynosić od: Mały ZUS Dla przedsiębiorcy opłacającego mały ZUS zależny od dochodów (w myśl art. 18c ust. 1 ustawy systemowej) podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne nie może m.in. być niższa (w każdym miesiącu) od 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia. W 2023 r. nie będzie ona mogła więc być niższa odpowiednio: ZUS pracowników Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2020 r. poz. 2207) wynagrodzenie osoby zatrudnionej na podstawie umowy o pracę w pełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy nie może być niższe od wysokości minimalnego wynagrodzenia. Zatem za pracowników pełnoetatowych wynagradzanych na poziomie minimalnej stawki płatnik składek (pracodawca) będzie opłacał składki na ubezpieczenia społeczne, zdrowotną i składki na FP i FS oraz FGŚP (przyjmując, że będzie zobowiązany do opłacania składek na te fundusze) co najmniej od kwoty: Gdy pracownik jest zatrudniony w niepełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy, wtedy wysokość minimalnego wynagrodzenia ustala się w kwocie proporcjonalnej do liczby godzin pracy przypadającej do przepracowania przez pracownika w danym miesiącu, biorąc za podstawę wysokość minimalnej płacy ustalonej na podstawie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Dobrowolne ubezpieczenia emerytalno-rentowe Osoba opłacająca składki na dobrowolne ubezpieczenia emerytalne i rentowe (patrz ramka) zasadniczo może zadeklarować do podstawy ich wymiaru dowolną kwotę. Nie powinna ona jednak być niższa niż kwota minimalnego wynagrodzenia- w 2023 r. , czyli: Prognozowane przeciętne wynagrodzenie W projekcie ustawy budżetowej na 2023 r. (druk sejmowy nr 2653) w art. 24 wskazano, że prognozowane przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w gospodarce narodowej ma wynosić 6 935 zł. Kwota tego wynagrodzenia wyznacza podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne przedsiębiorcy opłacającego je na ogólnych zasadach albo w ramach tzw. małego ZUS zależnego od dochodu. Dla przedsiębiorcy opłacającego składki na ubezpieczenia społeczne na ogólnych zasadach podstawę ich wymiaru stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek emerytalno-rentowych. Natomiast dla przedsiębiorcy opłacającego składki na ubezpieczenia społeczne w ramach tzw. małego ZUS podstawa wymiaru składek społecznych nie może m.in. przekroczyć 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego na dany rok kalendarzowy. Gdy w toku dalszych prac legislacyjnych kwota prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia nie ulegnie zmianie, to w 2023 r. najniższa podstawa wymiaru składek społecznych dla wspomnianego przedsiębiorcy wyniesie 4 161 zł, czyli 6 935 zł × 60% (w 2022 r. wynosi ona 3 553,20 zł). Z kolei dla przedsiębiorcy uprawnionego do tzw. małego ZUS nie będzie ona mogła w 2023 r. przekroczyć kwoty 4 161 zł. Osoby przebywające na urlopie wychowawczym Dla osób przebywających na urlopie wychowawczym podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających urlop wychowawczy. Ustalona w taki sposób podstawa wymiaru tych składek nie może być jednak: Wobec tego podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe osób przebywających na urlopie wychowawczym w okresie: W związku z tym, że od 1 stycznia 2023 r. prognozowane przeciętne wynagrodzenie miesięczne przyjęte do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek emerytalno-rentowych wyniesie 6 935 zł, to maksymalna podstawa wymiaru składek emerytalno-rentowych dla osób przebywających na urlopie wychowawczym od 1 stycznia 2023 r. wyniesie 4 161 zł (60% z kwoty 6.935 zł). Naliczając składki emerytalno-rentowe pracownikowi przebywającemu na urlopie wychowawczym, pracodawca powinien pamiętać o tym, że gdy jest on zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy, to przepisy prawa pracy gwarantują mu wynagrodzenie co najmniej na poziomie minimalnej płacy. Wtedy podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe z tytułu przebywania na urlopie wychowawczym również nie może być niższa niż kwota minimalnej płacy obowiązującej w danym roku kalendarzowym. Niekiedy podstawa wymiaru tych składek pracownika korzystającego z urlopu wychowawczego jest niższa od ww. limitów. Ma to miejsce wtedy, gdy pracownik przechodzi na urlop wychowawczy (lub wraca z niego) w trakcie miesiąca kalendarzowego. W takiej sytuacji podlega ona proporcjonalnemu zmniejszeniu. Ograniczenia w składkach ZUS Roczny limit składek emerytalno-rentowych Podstawa wymiaru składek emerytalno-rentowych nie może przekroczyć w danym roku kalendarzowym 30-krotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy, określonego w ustawie budżetowej, ustawie o prowizorium budżetowym lub ich projektach. Jeśli odpowiednie ustawy nie zostały uchwalone, wówczas wynagrodzenie to ustala się w oparciu o przeciętne miesięczne wynagrodzenie z III kwartału roku poprzedniego. Roczne ograniczenie ma też zastosowanie do podstawy wymiaru składki na FEP. W 2023 r. kwota ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe wyniesie 208 050 zł, a przyjęta do jej ustalenia kwota prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia wynosi 6 935 zł. Wynika to z obwieszczenia Ministra Rodziny i Polityki Społecznej w sprawie kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w roku 2023 oraz przyjętej do jej ustalenia kwoty prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia (Mon. Pol. z 2022 r. poz. 1014). Warto przypomnieć, że w 2022 r. roczny limit podstawy wymiaru składek emerytalno-rentowych wynosi 177 660 zł. Miesięczna granica składki chorobowej Dla osób podlegających ubezpieczeniu chorobowemu dobrowolnie (np. prowadzących pozarolniczą działalność) podstawa wymiaru składki na to ubezpieczenie nie może przekraczać miesięcznie 250% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia przyjmowanego do ustalenia rocznego limitu podstawy wymiaru składek emerytalno-rentowych (art. 20 ust. 1-3 ustawy systemowej). Od 1 stycznia do 31 grudnia 2023 r. miesięczne ograniczenie podstawy wymiaru składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe wyniesie 17 337,50 zł, czyli 6 935 zł × 250% (w 2022 r. wynosi ono 14 805 zł).
Osoba współpracująca a składki ZUS
Każde zatrudnienie pracownika wiąże się z obowiązkiem odprowadzania składek do ZUS. Dotyczy to również osób pozostających w związku małżeńskim oraz prowadzących wspólne gospodarstwo domowe. Jeżeli przedsiębiorca zatrudni małżonka, będzie on traktowany jako osoba współpracująca, a nie jak pracownik. Warto pamiętać, że oprócz małżonka osobą współpracującą z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą jest również: dziecko własne, dziecko przysposobione, dziecko drugiego małżonka, jeżeli pozostają z przedsiębiorcą we wspólnym gospodarstwie domowych i współpracują przy prowadzeniu tej działalności. Wyłączeniu podlegają osoby, z którymi została zawarta umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego. Składki ZUS przy zatrudnieniu małżonka Zatrudnienie małżonka na podstawie umowy o pracę wywołuje obowiązek zgłoszenia jej do ZUS z kodem tytułu ubezpieczenia ZUS 05 11. Zasady opłacania składek osób współpracujących różnią się od tych w przypadku innych pracowników. Przy zatrudnieniu osoby współpracującej: na umowę o pracę – składki ZUS opłacać należy w wymiarze jak za przedsiębiorcę; na umowę zlecenie – składki ZUS opłacać należy jak przy umowach zlecenie z innymi zleceniobiorcami. Składki zależą głównie od wysokości wynagrodzenia; na umowę o dzieło – jest wiele interpretacji w tej kwestii, jednak co do zasady od takiej umowy opłaca się składki ZUS w wymiarze jak za przedsiębiorcę; nieodpłatnie – składki ZUS opłaca się w wymiarze jak za przedsiębiorcę. Podstawą naliczenia składek społecznych za osobę współpracującą jest kwota przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego (podstawa składki w 2022r. – 6 221,04 zł). Należy pamiętać, że pomagający członkowie rodziny nie mogą korzystać z preferencyjnych stawek ZUS. Oznacza to, że przedsiębiorca rozpoczynający działalność, opłacający mały ZUS, któremu pomaga małżonek, jest zobowiązany za małżonka odprowadzać składki w pełnej wysokości. W 2022 roku podstawa składek społecznych wynosi 3 553,20 zł. Za siebie natomiast przedsiębiorca wciąż opłaca składki preferencyjne. Wynagrodzenie wypłacone małżonkowi a podatek dochodowy Wypłacone małżonkowi wynagrodzenie z tytułu umowy o pracę, umowy zlecenie czy umowy o dzieło należy opodatkować podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Co miesiąc trzeba odprowadzać zaliczki na PIT, a po zakończeniu roku konieczne jest złożenie odpowiednich deklaracji. Deklaracje dostarczane do US z tytułu zatrudnienia pracownika/zleceniobiorcy/wykonawcy dzieła to: PIT-4R, PIT-8AR. Deklaracje te obowiązują zamiennie, w zależności od rodzaju podpisanej umowy oraz kwoty wypłaconego wynagrodzenia Nieodpłatne zatrudnienie małżonka W przypadku małżonka, który nie pobiera wynagrodzenia za świadczoną pomoc, pomimo niewystąpienia opodatkowania podatkiem od wynagrodzeń, wystąpi obowiązek odprowadzenia składek ZUS. Wysokość składki będzie taka, jak w przypadku składek przedsiębiorcy (z pominięciem możliwości korzystania z preferencyjnego ZUS). Składka zdrowotna będzie wynosić: od stycznia do czerwca 2022 r. – 559,89 zł od lipca do grudnia 2022 r. – 419,92 zł (6 221,04 zł * 75% * 9%) zgodnie z art. 81 ust. 2ya Ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych W sytuacji, gdy małżonek, oprócz pomagania w działalności gospodarczej, jest zatrudniony w innej firmie, gdzie jego wynagrodzenie jest wyższe lub równe minimalnemu (w 2022 r. to 3010 zł) i odprowadzane są z tego tytułu składki ZUS, to w związku z pomaganiem w działalności współmałżonka powinien podlegać jedynie ubezpieczeniu zdrowotnemu.
W bazie danych brak tablicy: ‘UBEZP_DG_ZDROWOTNA’
Dzisiejsza aktualizacja programu Płatnik doprowadziła do dużego zamieszania. Wiele księgowych stanęło przed następującym komunikatem: Osoby, które zaktualizowały Płatnika z samego rana stanęły przed ww. dylematem co dalej? Jak zwykle dodzwonienie się na infolinię graniczy z cudem… Prawdopodobnie została wypuszczona aktualizacja Płatnika z błędami. Wieczorem już aktualizacja była poprawiona (dla osób, które pobrały pierwszy raz ww. aktualizację). Co robić w powyższej sytuacji? Jedynym wyjściem od strony użytkownika jest odinstalowanie płatnika i zainstalowanie go jeszcze raz, aby pobrał on sobie nowe aktualizacje z ZUS. Ewentualnie można bazę przenieść do programu, który działa po aktualizacji i zrobić konwersję bazy (uruchomić płatnika, podpiąć bazę i wykonać konwersję). Po tym zabiegu powinno wszystko działać prawidłowo. Jeżeli to nie pomoże zostaje tylko kontakt z infolinią. 1 lutego 2022 r. został problem naprawiony (pobiera się nowa aktualizacja, która poprawia błędy).
Jaka jest wysokość składki zdrowotnej w 2022 roku?
Do końca 2021 roku obowiązywały jednolite zasady ustalania podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne dla wszystkich osób prowadzących pozarolniczą działalność oraz korzystających z ulgi na start. Od 2022 roku zasady ustalania podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne zależałą od formy opodatkowania osoby prowadzącej działalność gospodarczą. Jak ustalana jest podstawa składki zdrowotnej? Sposób wyliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne zależny jest od wybranej przed przedsiębiorcę formy opodatkowania. I tak przy wyborze opodatkowania działalności: skalą podatkową – podstawą jest dochód, a składka naliczana jest wg stawki 9% (nie mniej niż 270,90 zł) stawką liniową – podstawą jest dochód, a składka naliczana jest wg stawki 4,9% (minimum 270,90 zł) kartą podatkową – podstawą będzie minimalne wynagrodzenie, a składka będzie naliczana wg stawki 9% ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych – składka naliczana jest w wysokości 9%, a podstawa uzależniona jest od wysokości osiągniętego przychodu: do 60 tys. zł – podstawą jest 60% przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale roku ubiegłegoskładka zdrowotna w 2022 r. – 60% x 6 221,04 zł x 9% = 335,94 zł powyżej 60 tys. zł do 300 tys. zł – podstawą jest 100% przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale roku ubiegłegoskładka zdrowotna w 2022 r. – 6 221,04 zł x 9% = 559,89 zł powyżej 300 tys. zł – podstawą jest 180% przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale roku ubiegłego składka zdrowotna w 2022 r. – 180% x 6 221,04 zł x 9% = 1 007,81 zł Ważnym aspektem jest Przeciętne miesięczne wynagrodzenie istotne jest również dla wspólników spółek komandytowych, właścicieli jednoosobowych spółek z o.o. oraz osób współpracujących. W ich przypadku podstawą wymiaru składki jest 100% przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw (składka zdrowotna – 559,89 zł). Część praktyczna Przykład 1 Pan Andrzej prowadzi sklep z częściami do rowerów. Jego dochód w styczniu 2022 r. wyniósł 24 851 zł. Załóżmy, że działalność opodatkowana jest według skali podatkowej. Ile wyniosłaby składka zdrowotna Pana Andrzeja w styczniu? 24 851 zł * 9% = 2 236,59 zł Składka zdrowotna Pana Andrzeja w styczniu wynosiłaby 2 236,59 zł Przykład 2 Pani Aneta prowadzi salon kosmetyczny i rozlicza się na zasad ogólnych wg skali podatkowej. W styczniu miała mało klientek, dlatego jej dochód wyniósł tylko 2 100 zł. Jaka jest wysokość składki zdrowotnej Pani Anety? 2 100 zł *9% = 189,00 zł Z obliczeń wynika, że składka zdrowotna Pani Anety wynosi 189 zł. Jest ona niższa niż minimalna składka zdrowotna, więc zostaje ona wyrówna do jej najniższego poziomu, czyli 270,90 zł. Przykład 3 Pan Jacek prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, opodatkowaną ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Wykonuje usługi budowlane, między innymi tynkowanie. Jego przychód w styczniu wyniósł 61 320 zł. Jaką składkę zdrowotną za styczeń powinien zapłacić? Podstawą składki zdrowotnej Pana Jacka jest 100% przeciętnego wynagrodzenia, czyli 6 221,04 zł. Przychody roczne Wysokość składki zdrowotnej <60 000 zł podstawą jest 60% przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale roku ubiegłegoskładka zdrowotna w 2022 r. – 60% x 6 221,04 zł x 9% = 335,94 zł 60 000 zł – 300 000 zł podstawą jest 100% przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale roku ubiegłegoskładka zdrowotna w 2022 r. – 100% x 6 221,04 zł x 9% = 559,89 zł >300 000 zł podstawą jest 180% przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale roku ubiegłegoskładka zdrowotna w 2022 r. – 180% x 6 221,04 zł x 9% = 1 007,81 zł Z powyższej tabeli wynika, że składka zdrowotna za styczeń Pana Jacka wynosi 559,89 zł.
Zmiana terminu rozliczeń z ZUS
Obecnie dokumenty rozliczeniowe przekazuje się do ZUS za dany miesiąc kalendarzowy w terminie nie później niż do: 5. dnia następnego miesiąca – w terminie tym rozliczają się jednostki budżetowe i samorządowe zakłady budżetowe; 10. dnia następnego miesiąca – gdy płatnik składek opłaca składki wyłącznie za siebie; 15. dnia następnego miesiąca – jeśli płatnik składek opłaca je także za inne osoby ubezpieczone (taki też termin przewidziany jest dla wspólnika spółki cywilnej, jawnej, komandytowej, partnerskiej lub jednoosobowej spółki z o.o.). Od 1 stycznia 2022 roku terminy te ulegną zmianom za sprawą wprowadzonej ustawy zwanej Polskim Ładem. Od tego też dnia zostanie zlikwidowany termin 10. dzień następnego miesiąca, który stosują płatnicy opłacający składki wyłącznie na własne ubezpieczenia. Od Nowego Rok będą obowiązywały następujące terminy do przekazywania dokumentów rozliczeniowych i opłacania składek ubezpieczeniowych do ZUS: 5. dzień następnego miesiąca – dla jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych, 15. dzień następnego miesiąca – dla płatników składek posiadających osobowość prawną (tj. m.in. spółek kapitałowych, spółdzielni, stowarzyszeń, fundacji, jednostek samorządu terytorialnego, uczelni wyższych, itp.), 20. dzień następnego miesiąca – dla wszystkich pozostałych płatników składek (np. opłacających składki wyłącznie na własne ubezpieczenia, przedsiębiorców i innych podmiotów nieposiadających osobowości prawnej zatrudniających innych ubezpieczonych, w tym spółek osobowych – jawnej, komandytowej, partnerskiej i komandytowo-akcyjnej).
Zawieszenie działalności – oszczędności przy składkach ZUS
Zawieszenie działalności gospodarczej oznacza przerwę w jej prowadzeniu. Jest to praktyczne rozwiązanie dla przedsiębiorców, którzy z różnych przyczyn przez pewien okres nie mogą lub nie chcą prowadzić działalności, jednak nie chcą jej zamykać, ponieważ w przyszłości planują wznowienie. Co ważne, działalność gospodarczą wpisaną do CEIDG można zawiesić pod warunkiem, że przedsiębiorca nie zatrudnia pracowników. Jakie zasady dotyczą zawieszenia działalności? Przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą może ją zawiesić: jednak nie krótszy niż 30 dni. Data rozpoczęcia zawieszenia może pokrywać się z datą złożenia wniosku do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG), ale możesz też wskazać datę wcześniejszą lub późniejszą niż złożenie wniosku. Prawa i obowiązki przedsiębiorcy przy zawieszeniu działalności gospodarczej W trakcie zawieszenia przedsiębiorca nie może: Może jednak wykonywać niektóre czynności, które pozwolą mu zabezpieczyć źródło przychodów i funkcjonować po wznowieniu działalności. Czynnościami takimi jest: W trakcie zawieszenia przedsiębiorca ma obowiązek: Zawieszenie działalności gospodarczej – zgłoszenie Działalność jednoosobowa może zostać zawieszona po złożeniu wniosku do CEIDG. Informacja o zawieszeniu zostanie przekazana do ZUS lub KRUS, do właściwego naczelnika urzędu skarbowego oraz do Głównego Urzędu Statystycznego (GUS). Po przekazaniu do ZUSu informacji o zawieszeniu, ten automatycznie przygotowuje odpowiednie dokumenty: Przedsiębiorca dostanie z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych pisemną informację o sporządzonych dokumentach. Kiedy opłacalne jest zawieszenie działalności gospodarczej? Przedsiębiorca od dnia zawieszenia działalności gospodarczej zwolniony jest z opłacania składek społecznych, natomiast od kolejnego miesiąca – także z uiszczania składki zdrowotnej. Tym samym osoba planująca zawiesić działalność może zaoszczędzić na opłacanych składkach, wybierając odpowiedni moment. Jeżeli przedsiębiorca zawiesi działalność w trakcie miesiąca, będzie musiał opłacić: Kiedy więc zawiesić działalność, żeby nie płacić żadnych składek? Otóż najlepiej zrobić to z pierwszym dniem miesiąca. Dzięki temu przedsiębiorca będzie zwolniony z opłacania zarówno składek społecznych, jak i zdrowotnych za cały miesiąc.
Formularz ZUS RSA za okres niepłatnej choroby
Czym jest formularz/druk ZUS RSA? Druk ten to imienny raport miesięczny, który służy do wykazania wysokości wypłaconych świadczeń oraz do wykazania przerw w opłacaniu składek za osoby ubezpieczone, czyli te, które zatrudnione są w zakładach pracy. Jak wypełnić druk ZUS RSA? I. DANE ORGANIZACYJNE Pole 01 – należy wpisać identyfikator raportu za miesiąc rozliczeniowy, za który rozliczana jest należna składka, np. 01 10.2021. Należy tutaj pamiętać, aby identyfikator raportu ZUS RSA był zgodny z identyfikatorem deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA. II. DANE IDENTYFIKACYJNE PŁATNIKA SKŁADEK Pole 01 – pole te uzupełnia się numerem NIP (Numer Identyfikacji Podatkowej) nadanym płatnikowi przez urząd skarbowy, nie oddzielając kreskami poszczególnych członów. Pole 02 – należy tutaj podać numer REGON nadany płatnikowi przez Główny Urząd Statystyczny i ewidencjonowany w krajowym rejestrze urzędowym podmiotów gospodarki narodowej (numer ten może mieć 9 lub 14 znaków i należy go wpisać wraz z występującymi „0”). Pole 03–05 – wypełnia się, jeśli płatnikiem składek jest osoba fizyczna: – pole 03 – pole te należy uzupełnić numerem PESEL (numer ewidencyjny nadany przez Rządowe Centrum Informatyczne Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności); – pole 04 i 05 – wypełnia się wyłącznie w sytuacji, gdy nie nadano numerów NIP, REGON lub PESEL albo jednego z nich: – w polu 04 – w zależności od rodzaju dokumentu należy wpisać: 1 – w przypadku dowodu osobistego, 2 – w przypadku paszportu lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość obywatela Unii Europejskiej, – w polu 05 – należy wpisać serię i numer – odpowiednio do kodu wpisanego w polu 04 – dowodu osobistego, paszportu lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość obywatela Unii Europejskiej. Pole 06 – należy wpisać nazwę skróconą płatnika, która podana była w zgłoszeniu płatnika składek lub we wniosku CEIDG-1 bądź w formularzu NIP-8 złożonym w urzędzie skarbowym. Pole 07–09 – wypełnia się, jeśli płatnikiem składek jest osoba fizyczna: – pole 07 – należy wpisać nazwisko płatnika składek (jeśli płatnik posiada nazwisko dwuczłonowe, poszczególne człony oddziel kreską), – pole 08 – należy wpisać pierwsze imię płatnika składek, – pole 09 – należy wpisać datę urodzenia płatnika składek (dzień/ miesiąc/ rok). III.A. DANE IDENTYFIKACYJNE OSOBY UBEZPIECZONEJ W bloku tym, należy wpisać dane podane w zgłoszeniu do ubezpieczeń ZUS ZUA lub ZUS ZZA, a w przypadku zmiany bądź korekty danych identyfikacyjnych ubezpieczonego – dane podane w bloku IV dokumentu ZUS ZIUA. W imiennych raportach miesięcznych w przypadku obywateli polskich należy podawać pierwsze imię i nazwisko ubezpieczonego oraz numer PESEL, a w przypadku obcokrajowców do czasu nadania im identyfikatora PESEL należy podawać serię i numer paszportu. Pole 01 – należy wpisać tutaj nazwisko osoby ubezpieczonej (jeśli posiada nazwisko dwuczłonowe, należy oddzielić kreską poszczególne człony) w brzmieniu podanym na dokumencie zgłoszenia do ubezpieczeń ZUS ZUA/ ZUS ZZA lub w bloku IV dokumentu zmiany danych identyfikacyjnych ubezpieczonego ZUS ZIUA. Pole 02 – w polu tym wpisać należy pierwsze imię w brzmieniu podanym na dokumencie zgłoszenia do ubezpieczeń ZUS ZUA/ ZUS ZZA lub w bloku IV dokumentu zmiany danych identyfikacyjnych ubezpieczonego ZUS ZIUA. Pole 03 – należy wpisać kod typu identyfikatora P – PESEL, a w przypadku jego braku: 1 – dowód osobisty, 2 – paszport lub inny dokument potwierdzający tożsamość obywatela Unii Europejskiej. Pole 04 – należy wpisać numer podanego identyfikatora. III.B. RODZAJE I OKRESY PRZERW W OPŁACANIU SKŁADEK I ZESTAWIENIE WYPŁACONYCH ŚWIADCZEŃ/ WYNAGRODZEŃ ZA CZAS ABSENCJI CHOROBOWEJ Jako płatnik składek pracodawca zobowiązany jest do wykazania wysokości wypłaconych świadczeń oraz do wykazania przerw w opłacaniu składek za osoby ubezpieczone na ubezpieczenia społeczne: Pole 01 – należy wpisać sześcioznakowy kod tytułu ubezpieczenia, podany w zgłoszeniu do ubezpieczeń, np. 01 10 0 0. Pole 02 – należy wpisać trzyznakowy kod świadczenia lub kod przerwy, np. 331 lub 313. Pola 03 i 04 – należy podać „okres od” i „okres do” przerwy w opłacaniu składek lub okres wypłaconych świadczeń/ wynagrodzeń za czas absencji chorobowej. Okres ten nie może wykraczać poza ostatni dzień kalendarzowy miesiąca, za który jest sporządzany raport ZUS RSA (oznacza to, że „Data od” i „Data do” mogą być wcześniejsze niż pierwszy dzień kalendarzowy miesiąca, za który jest sporządzany raport, i nie mogą być późniejsze niż ostatni dzień miesiąca kalendarzowego, za który jest sporządzany raport): – w polu 03 – należy wpisać datę, od kiedy nastąpiła przerwa w opłacaniu składek lub nastąpiła wypłata świadczeń/ wynagrodzeń za czas absencji chorobowej (dzień/ miesiąc/ rok), – w polu 04 – należy wpisać datę, do kiedy trwała przerwa w opłacaniu składek lub trwała wypłata świadczeń/ wynagrodzeń za czas absencji chorobowej (dzień/ miesiąc/ rok). Pole 05 – należy wpisać liczbę dni zasiłkowych lub liczbę wypłat. Pole 06 – należy wpisać kwotę wypłaconych świadczeń lub wynagrodzenia za czas absencji chorobowej. IV.–X. Bloki IV–X – przeznaczone są dla kolejnych osób ubezpieczonych lub dla tej samej osoby ubezpieczonej, gdy występuje więcej niż jedna sytuacja, dla której należy sporządzić raport o wypłaconych świadczeniach/ wynagrodzeniach i/ lub przerwach w opłacaniu składek. Bloki należy wypełnić zgodnie z zasadami określonymi w bloku III (III.A i III.B). XI. OŚWIADCZENIE PŁATNIKA SKŁADEK Pole 01 – należy wpisać datę wypełnienia formularza (dzień/ miesiąc/ rok). Pole 02 – dla potwierdzenia wiarygodności danych składa się podpis jako płatnik składek albo składa go osoba, która została upoważniona. Pole 03 – w tym miejscu należy przystawić pieczątkę pracodawcy (jeżeli takową się posiada). Druk ZUS RSA znajdziesz tutaj Choroba pracownika w okresie wyczekiwania a druk ZUS RSA Jeżeli niezdolność do pracy z powodu choroby przypada w tzw. okresie wyczekiwania i pracownik przebywa na zwolnieniu lekarskim to zgodnie z prawem, nie przysługuje mu wynagrodzenie chorobowe ani zasiłek za okres choroby. Pracodawca w raporcie ZUS RSA wykazuje go z kodem świadczenia/przerwy 151, oznaczającym okres usprawiedliwionej nieobecności w pracy, bez prawa do wynagrodzenia lub zasiłku. Raport ten sporządzany jest miesiąc, w którym miała miejsce choroba pracownika. Przykład Pracownica zatrudniona od 20 września 2021 r. przedłożyła pracodawcy zwolnienie lekarskie. Zwolnienie to obejmuje 5 dni, od 27 września do 1 października 2021 r. Ze względu na brak tzw. okresu wyczekiwania za okres choroby nie przysługuje mu żadne świadczenie chorobowe. Wynagrodzenie za wrzesień 2021 r. otrzymała 8 października br. W raportach sporządzonych za wrzesień 2021 r. pracownica powinna być wykazana w: 1) ZUS RSA z kodem świadczenia/przerwy 151, okresem 27.09.2021-30.09.2021,
Uprawnienia płatnika składek do wypłaty zasiłków w 2022 r.
Ustalenie prawa do świadczeń z ubezpieczeń społecznych tj. zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego czy zasiłku wyrównawczego z ubezpieczenia wypadkowego należy do obowiązków płatnika składek bądź ZUS. Warunki do spełnienia przez płatnika Aby wypłaty mógł udzielić płatnik składek musi on spełnić warunek dotyczący ilości osób zgłoszonych do ubezpieczenia chorobowego. Przy czym nie chodzi tu o bieżący stan ubezpieczonych, tylko ich stan na: dzień 30 listopada poprzedniego roku kalendarzowego lub pierwszy miesiąc zgłoszenia do ubezpieczenia chorobowego – jeżeli na dzień 30 listopada poprzedniego roku kalendarzowego płatnik składek nie zgłaszał nikogo do tego ubezpieczenia. Co to oznacza? Jeżeli pracodawca na dzień 30 listopada 2020 r. zgłaszał do ubezpieczenia chorobowego: 21 lub więcej osób – powinien wypłacać zasiłki swoim ubezpieczonym, za okres niezdolności do pracy/należnego prawa do świadczenia przypadający w całym 2021 r. Należy przy tym pamiętać, że zasada ta obowiązuje niezależnie od tego czy w grudniu 2020 r. lub w całym 2021 r. zmieniła się liczba tych ubezpieczonych odpowiednio: z “powyżej 20” na “nie więcej niż 20” albo z “nie więcej niż 20” na “powyżej 20”. Co istotne, w liczbie ubezpieczonych, od której uzależnione są uprawnienia do wypłaty zasiłków, uwzględnia się: pracowników, w tym również uczniów, podlegające ubezpieczeniu chorobowemu osoby: wykonujące pracę nakładczą, wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia oraz osoby z nimi współpracujące, prowadzące działalność pozarolniczą oraz osoby z nimi współpracujące. Nie należy natomiast brać pod uwagę: osób przebywających na urlopach wychowawczych i bezpłatnych oraz duchownych podlegających ubezpieczeniu chorobowemu. Tak, więc o uprawnieniach do wypłaty zasiłków w 2022 roku zdecyduje stan ubezpieczonych na dzień 30 listopada 2021 roku. Przy czym, jeżeli ZUS w 2021 r., jako uprawniony podmiot, rozpoczął/rozpocznie wypłatę zasiłku, będzie ją kontynuował po dniu 31 grudnia 2021 r., nawet jeżeli od dnia 1 stycznia 2022 r. płatnik składek (ze względu na stan ubezpieczonych na dzień 30 listopada 2021 r.) będzie zobowiązany do wypłaty zasiłków.