Brak ulg w ZUS dla przedsiębiorców przechodzących z KRUS
Osoby prowadzące działalność rolniczą, które decydują się przejść z ubezpieczenia w KRUS (Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego) do ZUS (Zakład Ubezpieczeń Społecznych), często spotykają się z niekorzystnym rozwiązaniem prawnym, uniemożliwiającym korzystanie z ulg w opłacaniu składek. W szczególności chodzi o tzw. preferencyjne składki oraz program „mały ZUS+”. Pozwalają one nowym przedsiębiorcom płacić niższe składki na ubezpieczenie społeczne przez pierwsze lata prowadzenia działalności gospodarczej. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, ulgi te są dostępne wyłącznie dla osób, które rozpoczynają działalność gospodarczą po raz pierwszy lub wracają do niej po co najmniej 60 miesiącach przerwy. Niestety, przejście z KRUS do ZUS nie jest traktowane jako rozpoczęcie działalności od nowa. Dla ZUS oznacza to, że dana osoba była już aktywna zawodowo w ramach swojej działalności rolniczej, a zmiana ubezpieczenia jest kontynuacją aktywności gospodarczej. W konsekwencji takie osoby muszą płacić pełne składki ZUS od samego początku prowadzenia firmy, co dla wielu nowych przedsiębiorców stanowi znaczące obciążenie finansowe. Brak dostępu do ulg w ZUS jest szczególnie dotkliwy dla osób, które dopiero rozpoczynają działalność gospodarczą po latach pracy w rolnictwie. Mogą one od razu zostać obciążone wysokimi składkami, co może wpłynąć na rentowność ich nowego biznesu, zwłaszcza w początkowej fazie rozwoju, kiedy przychody bywają niestabilne lub niskie. Eksperci zwracają uwagę, że takie rozwiązania prawne mogą zniechęcać rolników do podejmowania działalności gospodarczej i przekształcania swoich gospodarstw w bardziej zróżnicowane przedsięwzięcia. Wielu z nich, wiedząc o konieczności opłacania wysokich składek w ZUS, rezygnuje z rozwoju działalności poza rolnictwem lub poszukuje alternatywnych form działania, które nie wymagają zmiany systemu ubezpieczenia. Podsumowanie Podsumowując, brak dostępu do ulg w ZUS po przejściu z KRUS to istotna bariera dla osób przechodzących z rolnictwa do działalności gospodarczej. O ile cel przepisów dotyczących ulg – wspieranie nowych przedsiębiorców – jest zrozumiały, o tyle dla byłych rolników może stanowić poważny problem, wymagający interwencji legislacyjnej w celu wyrównania ich szans na rynku pracy i w biznesie. Więcej artykułów dotyczących ZUS znajdziesz tutaj: ZUS
Karta sportowa bez składek ZUS dla zleceniobiorcy
Karta sportowa współfinansowana przez firmę dla zleceniobiorców nie podlega oskładkowaniu, o ile jej zasady wynikają z regulaminów obowiązujących w firmie. W interpretacji indywidualnej ZUS z dnia 30 września 2024 r. (znak DI/100000/43/867/2024) uznano, że świadczenie to nie stanowi podstawy wymiaru składek, jeśli zleceniobiorcy mogą nabyć kartę sportową dla siebie i osoby towarzyszącej po cenie niższej niż detaliczna, a prawo do tego wynika z polityki firmy. Zgodnie z przytoczoną interpretacją, wartość współfinansowanej karty sportowej nie będzie uwzględniana w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, w tym zdrowotne, jeśli świadczenie to jest zgodne z zasadami wynagradzania w firmie. Ważne jest również, aby zleceniobiorcy partycypowali w kosztach jej nabycia, nawet w symbolicznej wysokości, co zapewnia zgodność z przepisami. Interpretację można znaleźć na stronie ZUS: www.zus.pl lub poniżej: DECYZJA ZUS
Wakacje składkowe
Od 1 listopada 2024 r. przedsiębiorcy będą mgli skorzystać z tzw. wakacji składkowych, czyli zwolnienia z opłacania niektórych składek ubezpieczeniowych do ZUS. Zwolnienie jest dobrowolne i dotyczy jednego, wybranego przez przedsiębiorcę miesiąca w roku kalendarzowym. Aby skorzystać z tej ulgi, należy spełnić określone warunki i złożyć odpowiedni wniosek do ZUS. Jednomiesięczne zwolnienie Wprowadzenie przepisów dotyczących wakacji składkowych nastąpi na podstawie art. 17a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Przedsiębiorcy prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów ustawy – Prawo przedsiębiorców lub będący komornikami sądowymi będą mogli skorzystać z zwolnienia na własne składki na ubezpieczenia społeczne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy. Osoby będące wspólnikami spółki cywilnej również mogą wnioskować o zwolnienie, jako że są płatnikami składek na własne ubezpieczenia. W miesiącu, za który uzyskają zwolnienie, mogą normalnie prowadzić działalność gospodarczą. Składki podlegające zwolnieniu Przedsiębiorca może skorzystać ze zwolnienia od składek za jeden dowolny miesiąc w roku kalendarzowym. Zwolnienie dotyczy składek na: Za miesiąc objęty zwolnieniem przedsiębiorca musi opłacać składkę na ubezpieczenie zdrowotne zgodnie z ogólnymi zasadami. Limit ubezpieczeń Warunkiem skorzystania z wakacji składkowych jest limit osób zgłoszonych do ubezpieczeń w ZUS. W miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku przedsiębiorca nie może mieć więcej niż 10 zgłoszonych ubezpieczonych. Limit ten dotyczy sumy osób zgłoszonych w danym miesiącu. Jeśli wniosek składa wspólnik spółki cywilnej, to do limitu uwzględnia się tylko osoby zgłoszone na jego indywidualnym koncie płatnika. Finansowanie składek Podstawą wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne w miesiącu objętym zwolnieniem będzie najniższa obowiązująca podstawą wymiaru. Przepisy nie pozwalają na zadeklarowanie wyższej podstawy. Warunki skorzystania z wakacji składkowych:1. W miesiącu kalendarzowym poprzedzającym złożenie wniosku przedsiębiorca nie mógł mieć więcej niż 10 zgłoszonych do ubezpieczeń emerytalnego, rentowych i wypadkowych oraz zdrowotnego.2. W ciągu ostatnich dwóch lat kalendarzowych przed rokiem złożenia wniosku przedsiębiorca nie osiągnął przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej lub w co najmniej jednym z tych lat jego roczny przychód nie przekroczył równowartości 2 minimalnych wynagrodzeń (wartość oblicz się według średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP na koniec roku poprzedzającego złożenie wniosku).3. Jako ubezpieczony, w roku kalendarzowym poprzedzającym złożenie wniosku oraz w okresie od początku roku do dnia złożenia wniosku, przedsiębiorca nie prowadził pozarolniczej działalności na rzecz byłego pracodawcy, dla którego w roku rozpoczęcia działalności lub w poprzednim roku wykonywał czynności w ramach stosunku pracy.4. W miesiącu kalendarzowym poprzedzającym złożenie wniosku przedsiębiorca musiał podlegać ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu w związku z prowadzeniem pozarolniczej działalności. Potrzebny wniosek Aby skorzystać z ulgi, należy złożyć wniosek RWS przez profil płatnika na PUE/eZUS. Informacje o rozpatrzeniu wniosku będą dostępne na koncie płatnika. Dokumenty rozliczeniowe Za miesiąc objęty zwolnieniem przedsiębiorca powinien złożyć odpowiednie dokumenty rozliczeniowe, w tym raport ZUS RCA oraz deklarację rozliczeniową ZUS DRA. W przypadku braku zwolnienia, przedsiębiorca musi złożyć dokumenty na zasadach ogólnych i opłacać składki za ten miesiąc. Druki ZUS RCA i ZUS DRA dostępne w dziale Składki ZUS w programie Gofin
Upoważnienie PEL do ZUS dla biura rachunkowego
Przedsiębiorca ma prawo upoważnić wybraną przez siebie osobę do załatwiania w ZUS spraw w jego imieniu. Dodatkowo może również upoważnić wybraną osobę do reprezentowania przedsiębiorcy jako płatnika składek w trakcie kontroli ZUS. W tym celu należy złożyć pełnomocnictwo w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych, wykorzystując dostępne tam formularze (PEL oraz PEL-K). Pierwszym oferowanym przez ZUS drukiem, jest formularz PEL, z którego wynika, że zakres udzielonego przez przedsiębiorcę pełnomocnictwa może być wielowymiarowy. Udzielając pełnomocnictwa na podstawie ww. formularza przedsiębiorca może upoważnić wybraną przez siebie osobę: Jeżeli przedsiębiorca w formularzu pełnomocnictwa nie wpisał daty jego obowiązywania, organ uzna, że pełnomocnictwo zostało udzielonego od dnia jego dostarczenia do ZUS aż do odwołania. Przedsiębiorca ustanawiając pełnomocnika wyznacza zakres jego działania. Jeżeli nie ograniczy on tego zakresu, organ nada pełnomocnikowi pełny dostęp do wskazanej przez płatnika składek roli. Aby wycofać wcześniej udzielone pełnomocnictwo, należy przekazać do ZUS-u wypełniony formularz PEL-O. Składają ten formularz dokonuje się całkowitego odwołania wcześniej udzielonych pełnomocnikowi uprawnień. Pełnomocnictwo oraz odwołanie pełnomocnictwa można złożyć w formie tradycyjnej w organie ZUS, lub w formie elektronicznej posługując się w tym celu profilem zaufanym w systemie ePUAP, podpisem elektronicznym (e-dowodem) lub kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Wzór pełnomocnictwa można pobrać: PEL Pełnomocnictwo – ZUS Więcej informacji o ZUS znajdziesz tutaj: zus – Polski Instytut Księgowości i Finansów Sp. z o.o. – biuro rachunkowe Lublin (pikif.pl)
Odrębne zasady zatrudniania niepełnosprawnych.
Zatrudnianie osób niepełnosprawnych jest istotnym elementem budowania inkluzyjnego rynku pracy. W Polsce istnieją specjalne przepisy i udogodnienia mające na celu wspieranie pracodawców w zatrudnianiu osób z niepełnosprawnościami oraz zapewnienie im odpowiednich warunków pracy. Oto kluczowe zasady i korzyści związane z zatrudnianiem osób niepełnosprawnych. Zatrudnianie osób niepełnosprawnych. Kwestie prawne i obowiązki pracodawców Korzyści dla pracodawców 1. Dofinansowanie wynagrodzeń: Pracodawcy mogą ubiegać się o dofinansowanie wynagrodzeń osób niepełnosprawnych zatrudnionych na umowę o pracę. Wysokość dofinansowania zależy od stopnia niepełnosprawności pracownika. 2. Zwrot kosztów przystosowania stanowiska pracy: Pracodawcy mogą otrzymać refundację kosztów dostosowania stanowiska pracy do potrzeb osoby niepełnosprawnej. Refundacja obejmuje m.in. zakup sprzętu, oprogramowania, oraz prace adaptacyjne. 3. Ulgi w składkach ZUS: Pracodawcy zatrudniający osoby niepełnosprawne mogą korzystać z ulg w składkach na ubezpieczenie społeczne. Zwolnienie obejmuje część składek płaconych przez pracodawcę. 4. Dofinansowanie szkoleń: PFRON oferuje dofinansowanie szkoleń i kursów zawodowych dla osób niepełnosprawnych, co pozwala na podnoszenie kwalifikacji pracowników. Zatrudnianie osób niepełnosprawnych to nie tylko obowiązek prawny, ale także ważny krok w kierunku budowania bardziej inkluzywnego społeczeństwa. Dzięki specjalnym przepisom i wsparciu finansowemu, pracodawcy mogą łatwiej dostosować miejsca pracy i korzystać z wielu korzyści. Włączenie osób niepełnosprawnych do zespołu przynosi wartości zarówno pracodawcom, jak i całemu społeczeństwu, promując różnorodność i równość w miejscu pracy. Więcej informacji znajdziesz tutaj: Renta inwalidzka – komu i z jakiego pow przysługuje?
W jakim terminie należy złożyć formularz ZUS IWA?
31 stycznia mija termin na złożenie deklaracji ZUS IWA. Nie dotyczy to jednak wszystkich przedsiębiorców. O tym, czy dany płatnik musi złożyć informację, decyduje kilka zasadniczych warunków. Czym jest ZUS IWA? ZUS IWA to dokument zawierający informację na temat danych służących do ustalenia składki na ubezpieczenia wypadkowe. Jest to formularz składający się z 6 bloków, zawierający dane organizacyjne, identyfikacyjne oraz przede wszystkim dane dotyczące wypadków, jakie miały miejsce w roku, za który składana jest IWA. Te ostatnie mają bowiem wpływ na ustalenie wysokości opłaty wypadkowej, jaka będzie obowiązywać przez następny rok składkowy, czyli od 1 kwietnia do 31 marca. Ważne! Płatnikom, którzy złożą deklarację przynajmniej 3 razy z rzędu, ZUS sam do 20 kwietnia ustali oraz poda wysokość procentową składki wypadkowej. Kto zobowiązany jest do sporządzania ZUS IWA? Informację o danych do ustalenia składki na ubezpieczenie wypadkowe ZUS IWA, za dany rok kalendarzowy zobowiązani są przekazywać płatnicy, którzy spełniają łącznie 3 następujące warunki: Informacji ZUS IWA nie muszą składać Ci płatnicy, u których chociaż w jednym miesiącu poprzedniego roku ani jedna osoba, za którą płacone były składki, nie podlegała temu ubezpieczeniu. W jakim terminie i w jakiej formie należy złożyć dokument? Informację ZUS IWA płatnik składek przekazuje w takiej samej formie jak inne dokumenty ubezpieczeniowe. Tak więc jeśli przedsiębiorca składa zwyczajowo dokumenty drogą elektroniczną, to również ZUS IWA należy wysłać w takiej formie. Jeśli natomiast przekazuje dokumenty w formie papierowej, również IWA powinna być złożona w formie papierowej. Informację należy złożyć do 31 stycznia (za rok 2022, będzie to 31 stycznia 2023) Jeśli płatnik składek jest zobowiązany do przekazania ZUS IWA w formie papierowej, należy dostarczyć informacje do terenowej jednostki organizacyjnej ZUS właściwej ze względu na siedzibę płatnika składek. W przypadku przekazywania informacji ZUS IWA w formie przesyłki pocztowej, na kopercie powinien być umieszczony napis „ZUS IWA”. ZUS IWA krok po kroku Blok I Pole 01. – identyfikator deklaracji – należy podać 01 dla deklaracji pierwszorazowej lub z przedziału 02-39 dla kolejnych deklaracji oraz rok, za który składana jest deklaracja. Pole 02. – Kod terytorialny – według siedziby płatnika składek, (katalog kodów dostępny jest na stronie ZUS: Oddziały, inspektoraty, biura terenowe lub też w załączniku do instrukcji na stronie ZUS). Blok II W bloku tym należy podać dane identyfikacyjne. W tym miejscu płatnik składek proszony jest o wpisanie swojego NIP-u, REGON-u oraz numeru PESEL (jeśli takowy został nadany) lub serii i numeru dowodu osobistego (lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość, np. paszportu). Blok III W kolejnej części należy podać liczbę osób zgłoszonych do ubezpieczenia wypadkowego. Liczbę tę ustala się jako iloraz sumy ubezpieczonych podlegających ubezpieczeniu wypadkowemu w ciągu poszczególnych miesięcy poprzedniego roku kalendarzowego i liczby miesięcy, przez które płatnik składek był w poprzednim roku kalendarzowym zgłoszony w zakładzie co najmniej 1 dzień. Wynik takiego działania zaokrąglamy do góry, jeśli końcówka wynosi 0,5, w dół natomiast, jeśli końcówka wynosi mniej niż 0,5. Należy zwrócić uwagę, aby w swoich obliczeniach każdą osobę policzyć tylko raz, np. w sytuacji, gdy dana osoba miała w jednym miesiącu umowę zlecenia i umowę o pracę. Przykład 1 Płatnik składek zgłaszał do ubezpieczenia wypadkowego kolejno w miesiącach następującą liczbę osób: styczeń 10 luty 10 marzec 8 kwiecień 11 maj 11 czerwiec 12 lipiec 13 sierpień 10 wrzesień 8 październik 9 listopad 9 grudzień 10 SUMA 121 Sumujemy liczbę osób, łącznie 121 osób w danym roku. Powstałą sumę 121 dzielimy na 12 miesięcy (wymóg nieprzerwanego ubezpieczenia – zawsze 12 miesięcy). Wynik, w tym przypadku 10,08 osób, wpisujemy zawsze zaokrąglając do pełnych jedności, a więc do tabeli wpisujemy liczbę 10. Blok IV W tym bloku płatnik składek podaje pięcioznakowy kod rodzaju przeważającej działalności według Polskiej Klasyfikacji Działalności (pole 01.) ujęty w rejestrze umów 31 grudnia roku, za który składana jest informacja. Następnie przedsiębiorca proszony jest o wpisanie liczby wypadków. W polu 02. należy podać liczbę wypadków ogółem, które miały miejsce w roku, za który składana jest informacja. W kolejnym polu (pole 03.) podaje się liczbę wypadków ciężkich i śmiertelnych również powstałych w roku, za który składana jest IWA. Pole 04. dotyczy natomiast liczby zatrudnionych w warunkach szkodliwych dla zdrowia według stanu na 31 grudnia roku, którego dotyczy składana informacja. Blok V i VI W ostatnich blokach należy podać adres korespondencyjny płatnika składek oraz złożyć podpis (w zależności od formy składania informacji). Formularz ZUS IWA znajdziesz tutaj.
Wyższe podstawy wymiaru składek ZUS w 2023 r.
W roku 2023 nastąpi dwukrotny wzrost minimalnego wynagrodzenia za pracę, a co za tym idzie wyższa będzie kwota prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej. Kwoty wskazanych wynagrodzeń określają niektóre limity w podstawach wymiaru składek ubezpieczeniowych w ZUS. Minimalne wynagrodzenie za pracę W 2023 r. minimalne wynagrodzenie za pracę wyniesie odpowiednio: Wynika to bezpośrednio z rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2023 r. (Dz. U. z 2022 r. poz. 1952). Wysokość tego wynagrodzenia wpływa na podstawę wymiaru składek w ZUS niektórych grup ubezpieczonych, tj. m.in.: Składki na ubezpieczenia społeczne przedsiębiorców Preferencyjny ZUS – 24 miesięcy Dla przedsiębiorcy opłacającego składki na ubezpieczenia społeczne, na podstawie art. 18a ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, zwanej ustawą systemową, podstawę ich wymiaru w okresie pierwszych 24 miesięcy prowadzenia działalności stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia. Dwukrotne zwiększenie wysokości minimalnego wynagrodzenia w 2023 r. spowoduje, że w przyszłym roku najniższa podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla przedsiębiorcy uprawnionego do powyższej preferencji będzie wynosić od: Mały ZUS Dla przedsiębiorcy opłacającego mały ZUS zależny od dochodów (w myśl art. 18c ust. 1 ustawy systemowej) podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne nie może m.in. być niższa (w każdym miesiącu) od 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia. W 2023 r. nie będzie ona mogła więc być niższa odpowiednio: ZUS pracowników Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2020 r. poz. 2207) wynagrodzenie osoby zatrudnionej na podstawie umowy o pracę w pełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy nie może być niższe od wysokości minimalnego wynagrodzenia. Zatem za pracowników pełnoetatowych wynagradzanych na poziomie minimalnej stawki płatnik składek (pracodawca) będzie opłacał składki na ubezpieczenia społeczne, zdrowotną i składki na FP i FS oraz FGŚP (przyjmując, że będzie zobowiązany do opłacania składek na te fundusze) co najmniej od kwoty: Gdy pracownik jest zatrudniony w niepełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy, wtedy wysokość minimalnego wynagrodzenia ustala się w kwocie proporcjonalnej do liczby godzin pracy przypadającej do przepracowania przez pracownika w danym miesiącu, biorąc za podstawę wysokość minimalnej płacy ustalonej na podstawie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Dobrowolne ubezpieczenia emerytalno-rentowe Osoba opłacająca składki na dobrowolne ubezpieczenia emerytalne i rentowe (patrz ramka) zasadniczo może zadeklarować do podstawy ich wymiaru dowolną kwotę. Nie powinna ona jednak być niższa niż kwota minimalnego wynagrodzenia- w 2023 r. , czyli: Prognozowane przeciętne wynagrodzenie W projekcie ustawy budżetowej na 2023 r. (druk sejmowy nr 2653) w art. 24 wskazano, że prognozowane przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w gospodarce narodowej ma wynosić 6 935 zł. Kwota tego wynagrodzenia wyznacza podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne przedsiębiorcy opłacającego je na ogólnych zasadach albo w ramach tzw. małego ZUS zależnego od dochodu. Dla przedsiębiorcy opłacającego składki na ubezpieczenia społeczne na ogólnych zasadach podstawę ich wymiaru stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek emerytalno-rentowych. Natomiast dla przedsiębiorcy opłacającego składki na ubezpieczenia społeczne w ramach tzw. małego ZUS podstawa wymiaru składek społecznych nie może m.in. przekroczyć 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego na dany rok kalendarzowy. Gdy w toku dalszych prac legislacyjnych kwota prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia nie ulegnie zmianie, to w 2023 r. najniższa podstawa wymiaru składek społecznych dla wspomnianego przedsiębiorcy wyniesie 4 161 zł, czyli 6 935 zł × 60% (w 2022 r. wynosi ona 3 553,20 zł). Z kolei dla przedsiębiorcy uprawnionego do tzw. małego ZUS nie będzie ona mogła w 2023 r. przekroczyć kwoty 4 161 zł. Osoby przebywające na urlopie wychowawczym Dla osób przebywających na urlopie wychowawczym podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających urlop wychowawczy. Ustalona w taki sposób podstawa wymiaru tych składek nie może być jednak: Wobec tego podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe osób przebywających na urlopie wychowawczym w okresie: W związku z tym, że od 1 stycznia 2023 r. prognozowane przeciętne wynagrodzenie miesięczne przyjęte do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek emerytalno-rentowych wyniesie 6 935 zł, to maksymalna podstawa wymiaru składek emerytalno-rentowych dla osób przebywających na urlopie wychowawczym od 1 stycznia 2023 r. wyniesie 4 161 zł (60% z kwoty 6.935 zł). Naliczając składki emerytalno-rentowe pracownikowi przebywającemu na urlopie wychowawczym, pracodawca powinien pamiętać o tym, że gdy jest on zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy, to przepisy prawa pracy gwarantują mu wynagrodzenie co najmniej na poziomie minimalnej płacy. Wtedy podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe z tytułu przebywania na urlopie wychowawczym również nie może być niższa niż kwota minimalnej płacy obowiązującej w danym roku kalendarzowym. Niekiedy podstawa wymiaru tych składek pracownika korzystającego z urlopu wychowawczego jest niższa od ww. limitów. Ma to miejsce wtedy, gdy pracownik przechodzi na urlop wychowawczy (lub wraca z niego) w trakcie miesiąca kalendarzowego. W takiej sytuacji podlega ona proporcjonalnemu zmniejszeniu. Ograniczenia w składkach ZUS Roczny limit składek emerytalno-rentowych Podstawa wymiaru składek emerytalno-rentowych nie może przekroczyć w danym roku kalendarzowym 30-krotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy, określonego w ustawie budżetowej, ustawie o prowizorium budżetowym lub ich projektach. Jeśli odpowiednie ustawy nie zostały uchwalone, wówczas wynagrodzenie to ustala się w oparciu o przeciętne miesięczne wynagrodzenie z III kwartału roku poprzedniego. Roczne ograniczenie ma też zastosowanie do podstawy wymiaru składki na FEP. W 2023 r. kwota ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe wyniesie 208 050 zł, a przyjęta do jej ustalenia kwota prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia wynosi 6 935 zł. Wynika to z obwieszczenia Ministra Rodziny i Polityki Społecznej w sprawie kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w roku 2023 oraz przyjętej do jej ustalenia kwoty prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia (Mon. Pol. z 2022 r. poz. 1014). Warto przypomnieć, że w 2022 r. roczny limit podstawy wymiaru składek emerytalno-rentowych wynosi 177 660 zł. Miesięczna granica składki chorobowej Dla osób podlegających ubezpieczeniu chorobowemu dobrowolnie (np. prowadzących pozarolniczą działalność) podstawa wymiaru składki na to ubezpieczenie nie może przekraczać miesięcznie 250% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia przyjmowanego do ustalenia rocznego limitu podstawy wymiaru składek emerytalno-rentowych (art. 20 ust. 1-3 ustawy systemowej). Od 1 stycznia do 31 grudnia 2023 r. miesięczne ograniczenie podstawy wymiaru składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe wyniesie 17 337,50 zł, czyli 6 935 zł × 250% (w 2022 r. wynosi ono 14 805 zł).
Osoba współpracująca a składki ZUS
Każde zatrudnienie pracownika wiąże się z obowiązkiem odprowadzania składek do ZUS. Dotyczy to również osób pozostających w związku małżeńskim oraz prowadzących wspólne gospodarstwo domowe. Jeżeli przedsiębiorca zatrudni małżonka, będzie on traktowany jako osoba współpracująca, a nie jak pracownik. Warto pamiętać, że oprócz małżonka osobą współpracującą z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą jest również: dziecko własne, dziecko przysposobione, dziecko drugiego małżonka, jeżeli pozostają z przedsiębiorcą we wspólnym gospodarstwie domowych i współpracują przy prowadzeniu tej działalności. Wyłączeniu podlegają osoby, z którymi została zawarta umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego. Składki ZUS przy zatrudnieniu małżonka Zatrudnienie małżonka na podstawie umowy o pracę wywołuje obowiązek zgłoszenia jej do ZUS z kodem tytułu ubezpieczenia ZUS 05 11. Zasady opłacania składek osób współpracujących różnią się od tych w przypadku innych pracowników. Przy zatrudnieniu osoby współpracującej: na umowę o pracę – składki ZUS opłacać należy w wymiarze jak za przedsiębiorcę; na umowę zlecenie – składki ZUS opłacać należy jak przy umowach zlecenie z innymi zleceniobiorcami. Składki zależą głównie od wysokości wynagrodzenia; na umowę o dzieło – jest wiele interpretacji w tej kwestii, jednak co do zasady od takiej umowy opłaca się składki ZUS w wymiarze jak za przedsiębiorcę; nieodpłatnie – składki ZUS opłaca się w wymiarze jak za przedsiębiorcę. Podstawą naliczenia składek społecznych za osobę współpracującą jest kwota przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego (podstawa składki w 2022r. – 6 221,04 zł). Należy pamiętać, że pomagający członkowie rodziny nie mogą korzystać z preferencyjnych stawek ZUS. Oznacza to, że przedsiębiorca rozpoczynający działalność, opłacający mały ZUS, któremu pomaga małżonek, jest zobowiązany za małżonka odprowadzać składki w pełnej wysokości. W 2022 roku podstawa składek społecznych wynosi 3 553,20 zł. Za siebie natomiast przedsiębiorca wciąż opłaca składki preferencyjne. Wynagrodzenie wypłacone małżonkowi a podatek dochodowy Wypłacone małżonkowi wynagrodzenie z tytułu umowy o pracę, umowy zlecenie czy umowy o dzieło należy opodatkować podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Co miesiąc trzeba odprowadzać zaliczki na PIT, a po zakończeniu roku konieczne jest złożenie odpowiednich deklaracji. Deklaracje dostarczane do US z tytułu zatrudnienia pracownika/zleceniobiorcy/wykonawcy dzieła to: PIT-4R, PIT-8AR. Deklaracje te obowiązują zamiennie, w zależności od rodzaju podpisanej umowy oraz kwoty wypłaconego wynagrodzenia Nieodpłatne zatrudnienie małżonka W przypadku małżonka, który nie pobiera wynagrodzenia za świadczoną pomoc, pomimo niewystąpienia opodatkowania podatkiem od wynagrodzeń, wystąpi obowiązek odprowadzenia składek ZUS. Wysokość składki będzie taka, jak w przypadku składek przedsiębiorcy (z pominięciem możliwości korzystania z preferencyjnego ZUS). Składka zdrowotna będzie wynosić: od stycznia do czerwca 2022 r. – 559,89 zł od lipca do grudnia 2022 r. – 419,92 zł (6 221,04 zł * 75% * 9%) zgodnie z art. 81 ust. 2ya Ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych W sytuacji, gdy małżonek, oprócz pomagania w działalności gospodarczej, jest zatrudniony w innej firmie, gdzie jego wynagrodzenie jest wyższe lub równe minimalnemu (w 2022 r. to 3010 zł) i odprowadzane są z tego tytułu składki ZUS, to w związku z pomaganiem w działalności współmałżonka powinien podlegać jedynie ubezpieczeniu zdrowotnemu.
W bazie danych brak tablicy: 'UBEZP_DG_ZDROWOTNA’
Dzisiejsza aktualizacja programu Płatnik doprowadziła do dużego zamieszania. Wiele księgowych stanęło przed następującym komunikatem: Osoby, które zaktualizowały Płatnika z samego rana stanęły przed ww. dylematem co dalej? Jak zwykle dodzwonienie się na infolinię graniczy z cudem… Prawdopodobnie została wypuszczona aktualizacja Płatnika z błędami. Wieczorem już aktualizacja była poprawiona (dla osób, które pobrały pierwszy raz ww. aktualizację). Co robić w powyższej sytuacji? Jedynym wyjściem od strony użytkownika jest odinstalowanie płatnika i zainstalowanie go jeszcze raz, aby pobrał on sobie nowe aktualizacje z ZUS. Ewentualnie można bazę przenieść do programu, który działa po aktualizacji i zrobić konwersję bazy (uruchomić płatnika, podpiąć bazę i wykonać konwersję). Po tym zabiegu powinno wszystko działać prawidłowo. Jeżeli to nie pomoże zostaje tylko kontakt z infolinią. 1 lutego 2022 r. został problem naprawiony (pobiera się nowa aktualizacja, która poprawia błędy).
Jaka jest wysokość składki zdrowotnej w 2022 roku?
Do końca 2021 roku obowiązywały jednolite zasady ustalania podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne dla wszystkich osób prowadzących pozarolniczą działalność oraz korzystających z ulgi na start. Od 2022 roku zasady ustalania podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne zależałą od formy opodatkowania osoby prowadzącej działalność gospodarczą. Jak ustalana jest podstawa składki zdrowotnej? Sposób wyliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne zależny jest od wybranej przed przedsiębiorcę formy opodatkowania. I tak przy wyborze opodatkowania działalności: skalą podatkową – podstawą jest dochód, a składka naliczana jest wg stawki 9% (nie mniej niż 270,90 zł) stawką liniową – podstawą jest dochód, a składka naliczana jest wg stawki 4,9% (minimum 270,90 zł) kartą podatkową – podstawą będzie minimalne wynagrodzenie, a składka będzie naliczana wg stawki 9% ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych – składka naliczana jest w wysokości 9%, a podstawa uzależniona jest od wysokości osiągniętego przychodu: do 60 tys. zł – podstawą jest 60% przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale roku ubiegłegoskładka zdrowotna w 2022 r. – 60% x 6 221,04 zł x 9% = 335,94 zł powyżej 60 tys. zł do 300 tys. zł – podstawą jest 100% przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale roku ubiegłegoskładka zdrowotna w 2022 r. – 6 221,04 zł x 9% = 559,89 zł powyżej 300 tys. zł – podstawą jest 180% przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale roku ubiegłego składka zdrowotna w 2022 r. – 180% x 6 221,04 zł x 9% = 1 007,81 zł Ważnym aspektem jest Przeciętne miesięczne wynagrodzenie istotne jest również dla wspólników spółek komandytowych, właścicieli jednoosobowych spółek z o.o. oraz osób współpracujących. W ich przypadku podstawą wymiaru składki jest 100% przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw (składka zdrowotna – 559,89 zł). Część praktyczna Przykład 1 Pan Andrzej prowadzi sklep z częściami do rowerów. Jego dochód w styczniu 2022 r. wyniósł 24 851 zł. Załóżmy, że działalność opodatkowana jest według skali podatkowej. Ile wyniosłaby składka zdrowotna Pana Andrzeja w styczniu? 24 851 zł * 9% = 2 236,59 zł Składka zdrowotna Pana Andrzeja w styczniu wynosiłaby 2 236,59 zł Przykład 2 Pani Aneta prowadzi salon kosmetyczny i rozlicza się na zasad ogólnych wg skali podatkowej. W styczniu miała mało klientek, dlatego jej dochód wyniósł tylko 2 100 zł. Jaka jest wysokość składki zdrowotnej Pani Anety? 2 100 zł *9% = 189,00 zł Z obliczeń wynika, że składka zdrowotna Pani Anety wynosi 189 zł. Jest ona niższa niż minimalna składka zdrowotna, więc zostaje ona wyrówna do jej najniższego poziomu, czyli 270,90 zł. Przykład 3 Pan Jacek prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, opodatkowaną ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Wykonuje usługi budowlane, między innymi tynkowanie. Jego przychód w styczniu wyniósł 61 320 zł. Jaką składkę zdrowotną za styczeń powinien zapłacić? Podstawą składki zdrowotnej Pana Jacka jest 100% przeciętnego wynagrodzenia, czyli 6 221,04 zł. Przychody roczne Wysokość składki zdrowotnej <60 000 zł podstawą jest 60% przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale roku ubiegłegoskładka zdrowotna w 2022 r. – 60% x 6 221,04 zł x 9% = 335,94 zł 60 000 zł – 300 000 zł podstawą jest 100% przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale roku ubiegłegoskładka zdrowotna w 2022 r. – 100% x 6 221,04 zł x 9% = 559,89 zł >300 000 zł podstawą jest 180% przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale roku ubiegłegoskładka zdrowotna w 2022 r. – 180% x 6 221,04 zł x 9% = 1 007,81 zł Z powyższej tabeli wynika, że składka zdrowotna za styczeń Pana Jacka wynosi 559,89 zł.