Wolny zawód – definicja
Nie ma ściśle określonej definicji, jeśli chodzi o wolne zawody. Powołując się na słownik języka polskiego PWN sformułowanie to oznacza: „zawód, którego wykonywanie nie jest ograniczone umową o pracę zawieraną z jakąś instytucją”.
Wolny zawód to również działalność wykonywana osobiście przez:
- lekarzy,
- lekarzy dentystów,
- lekarzy weterynarii,
- ratowników medycznych
- techników dentystycznych,
- felczerów,
- pielęgniarki,
- położne,
- architektów,
- tłumaczy,
- nauczycieli w zakresie świadczenia usług edukacyjnych polegających na udzielaniu lekcji na godziny,
- psychologów,
- fizjoterapeutów,
- adwokatów,
- notariuszy,
- radców prawnych,
- inżynierów budownictwa,
- rzeczoznawców budowlanych,
- biegłych rewidentów,
- księgowych,
- agentów ubezpieczeniowych,
- agentów oferujących ubezpieczenia uzupełniające,
- brokerów reasekuracyjnych,
- brokerów ubezpieczeniowych,
- doradców podatkowych,
- doradców restrukturyzacyjnych,
- maklerów papierów wartościowych,
- doradców inwestycyjnych,
- agentów firm inwestycyjnych,
- rzeczników patentowych.
Wolny zawód – czy trzeba płacić ZUS?
Osoba wykonująca wolny zawód nie jest związana żadnym stosunkiem pracy. Z reguły osoby te są samozatrudnione, a więc składki ZUS opłacają tak jak każdy inny przedsiębiorca. Mają oni prawo do dwuletniej preferencji i zwykłego ZUS oraz (przy spełnieniu odpowiednich warunków) możliwość skorzystania z tzw. ulgi na start. Osoby wykonujące wolny zawód nie mogą skorzystać natomiast z tzw. małego ZUS.
“Ulga na start”
W ramach tej ulgi przez okres pierwszych 6 miesięcy prowadzenia działalności przedsiębiorca może zrezygnować z ubezpieczeń społecznych. W związku z tym będzie zobowiązany jedynie do opłacania składki zdrowotnej.
Składka na ubezpieczenie zdrowotne w 2021 r. wynosi 381,81 zł. Podstawą jej wyliczenia jest kwota 4 242,38 zł
Preferencyjny ZUS
Przedsiębiorcy, którzy mają prawo opłacać preferencyjne stawki ZUS, mogą opłacać składki od zadeklarowanej indywidualnie kwoty, z zastrzeżeniem dolnego limitu. Ustalona podstawa opłacanych składek nie może być niższa niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę (w 2021 roku jest to 840 zł).
Preferencyjne stawki ZUS nie przysługują osobom rozpoczynającym działalność na podstawie przepisów ustawy o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych, które:
1) prowadzą lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej prowadziły pozarolniczą działalność,
2) wykonują działalność gospodarczą na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywały w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.
Zwykły ZUS
Przedsiębiorcy nie uprawnieni do ulg opłacają składki na ubezpieczenia społeczne od podstawy nie niższej niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego (w 2021 roku podstawa ta wynosi 3 155,40 zł).
