Środki pieniężne przechowywane na rachunku bankowym zgodnie z prawem nie do końca należą do osoby, która je tam zdeponowała. Prawo bankowe jednoznacznie wskazuje, że środki powierzone bankom pod jakimkolwiek tytułem zwrotnym są obciążone ryzykiem ich utraty. I tak, jeśli masz długi, musisz liczyć się z tym, że pieniądze, które posiadasz na rachunku bankowym mogą zostać zajęte praktycznie w każdej chwili.
Kto i za co może zablokować konto bankowe?
Prawo do zajęcia konta bankowego ma wiele instytucji. Jest to:
- Krajowa Administracyjna Skarbowa (KIS);
- Naczelnik Urzędu Skarbowego;
- Dyrektor Zakładu Ubezpieczeń Społecznych;
- właściwe organy jednostek samorządowych oraz
- komornik.
Blokada środków na koncie może nastąpić na skutek m.in.:
- egzekucji komorniczej;
- niezapłaconych mandatów i grzywien;
- nieuregulowanego kredytu bankowego;
- wszelkich zaległości finansowych wobec organów państwowych.
Mając powyższe na uwadze, bank blokuje konta klientów, tylko wtedy, gdy dana instytucja ją o tym zawiadomi. Bank sam z siebie nie ma takiego prawa. Aby środki pieniężne na zablokowanym koncie mogły zostać uwolnione trzeba udać się bezpośrednio do danego komornika lub urzędu w celu uregulowania zaległej płatności. Sam kontakt z placówką banku ani infolinią nie wystarczy. W interesie klienta leży dopilnowanie, aby urząd bądź komornik dostarczył do banku oficjalne pismo zezwalające na uwolnienie środków. Do czasu dostarczenia dokumentu, blokada będzie kontynuowana.
W sytuacji, gdy bank podejrzewa możliwość prania pieniędzy i finansowania terroryzmu lub dokonania przestępstwa, blokada na koncie może trwać od 24 do nawet 72 godzin. Czas ten może zostać wydłużony do 96 godzin, po uprzednim wydaniu decyzji Generalnego Inspektora Informacji Finansowej. Należy pamiętać, że prokurator może wydać postanowienie o blokadzie na koncie lub blokadzie pojedynczej transakcji nawet na okres 6 miesięcy.
Jakie środki na koncie nie mogą zostać zablokowane?
Zgodnie z art. 833 Kodeksu postępowania cywilnego egzekucji nie podlegają
- świadczenia alimentacyjne,
- świadczenia pieniężne wypłacane w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów,
- świadczenia rodzinne,
- dodatki rodzinne, pielęgnacyjne, porodowe, dla sierot zupełnych,
- zasiłki dla opiekunów,
- świadczenia z pomocy społecznej,
- świadczenia integracyjne,
- świadczenie wychowawcze,
- świadczenie dobry start,
- jednorazowe świadczenie, o którym mowa w art. 10 ustawy z dnia 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin “Za życiem” (Dz. U. z 2020 r. poz. 1329),
- rodzinny kapitał opiekuńczy, o którym mowa w ustawie z dnia 17 listopada 2021 r. o rodzinnym kapitale opiekuńczym (Dz. U. poz. 2270),
- dofinansowanie obniżenia opłaty rodzica za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna, o którym mowa w art. 64c ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (Dz. U. z 2022 r. poz. 1324 i 1383),
- dodatek osłonowy, o którym mowa w ustawie z dnia 17 grudnia 2021 r. o dodatku osłonowym (Dz. U. z 2022 r. poz. 1 i 202),
- dodatek węglowy, o którym mowa w ustawie z dnia 5 sierpnia 2022 r. o dodatku węglowym (Dz. U. poz. 1692).
Organ egzekucyjny ma obowiązek pozostawić na koncie dłużnika kwotę wolną od zajęcia. Kwota ta wynosi równowartość 75 proc. minimalnego wynagrodzenia w danym roku. Przy tym działaniu uwzględniane są również:
- rachunki oszczędnościowe,
- oszczędnościowo-rozliczeniowe
- rachunki terminowe lokat oszczędnościowych.