Kwoty, wykazane na fakturach w walucie obcej, trzeba przeliczyć na walutę polską stosując właściwy kurs. Zasady przeliczania faktur wystawionych w walutach obcych zawiera art. 31a ustawy o VAT.
1. W przypadku gdy kwoty stosowane do określenia podstawy opodatkowania są określone w walucie obcej, przeliczenia na złote dokonuje się według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego. Podatnik może wybrać sposób przeliczania tych kwot na złote według ostatniego kursu wymiany opublikowanego przez Europejski Bank Centralny na ostatni dzień poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego; w takim przypadku waluty inne niż euro przelicza się z zastosowaniem kursu wymiany każdej z nich względem euro.
2. W przypadku gdy podatnik wystawia fakturę przed powstaniem obowiązku podatkowego, a kwoty stosowane do określenia podstawy opodatkowania są określone na tej fakturze w walucie obcej, przeliczenia na złote dokonuje się według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień wystawienia faktury.
Faktura zaliczkowa i końcowa w walucie
Faktura zaliczkowa dokumentuje otrzymanie przez przedsiębiorcę zaliczki na poczet przyszłej dostawy towarów lub wykonania usługi. Faktura zaliczkowa wykazywana jest tylko dla celów podatku VAT. Po wykonaniu usługi czy dostarczeniu towaru wystawia się fakturę końcową. Kwota VAT z faktury końcowej pomniejszona jest o wartość podatku VAT z faktury zaliczkowej. Faktura końcowa powinna również zawierać informacje o wcześniej wystawionych fakturach zaliczkowych.
Zgodnie z ustawą o VAT przeliczenia wartości z faktury zaliczkowej wystawionej w walucie obcej dokonuje się według:
- średniego kursu ogłaszanego przez NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający powstanie obowiązku podatkowego lub
- średniego kursu walutowego ogłaszanego przez NBP na ostatni dzień roboczy przed wystawieniem faktury, w przypadku gdy faktura została wystawiona przed powstaniem obowiązku podatkowego.
Przykład 1
14 kwietnia 2020 roku firma otrzymała zaliczkę w walucie obcej, faktura zaliczkowa została wystawiona 18 kwietnia. Obowiązek podatkowy powstał w chwili otrzymania zaliczki, więc do przeliczenia na PLN należy użyć kursu z 13 kwietnia 2020 roku.
Natomiast kwoty z faktury końcowej przelicza się na walutę krajową według średniego kursu ogłaszanego przez NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający dostawę towaru czy wykonania usługi.
Przykład 2.
14 kwietnia 2020 roku przedsiębiorca otrzymał zaliczkę i w tym samym dniu wystawił do niej fakturę zaliczkową. 29 kwietnia zakończona została dostawa towarów na rzecz kontrahenta. Kwota z faktury zaliczkowej powinna zostać przeliczona według kursu z 13 kwietnia 2020 roku, zaś kwota z faktury końcowej według kursu z 28 kwietnia 2020 roku.
Wystawienie faktury w walucie obcej przed powstaniem obowiązku podatkowego
Według artykułu 106i ust. 7 ustawy o podatku od towarów i usług, fakturę można wystawić na 30 dni przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi bądź otrzymaniem całości albo części zapłaty (otrzymanych przed dokonaniem dostawy towaru/wykonaniem usługi). W takiej sytuacji przeliczenia przychodów na złotówki (dla rozliczeń VAT) trzeba dokonać na podstawie art. 31a ust. 2 wspomnianej ustawy.
Przykład 3
Fakturę w walucie obcej wystawiono 20 stycznia 2020 roku, dostawy towarów dokonano 4 lutego 2020 roku. Po jakim kursie należy dokonać przeliczenia na złote?
Fakturę należy przeliczyć po kursie średnim NBP (lub EBC) z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego wystawienie faktury, czyli po kursie z dnia 17 stycznia 2020 r.
Faktura w walucie obcej wystawiona po terminie powstania obowiązku podatkowego
W przypadku, gdy faktura w walucie obcej została wystawiona po dniu, w którym powstał obowiązek podatkowy, przeliczenia na walutę krajową dokonuje się według średniego kursu ogłaszanego przez NBP na ostatni dzień roboczy przed powstaniem obowiązku podatkowego lub też ostatniego kursu opublikowanego przez EBC w dniu poprzedzającym powstanie obowiązku podatkowego.
Przykład 4
Pan Wiktor wykonał usługę 5 stycznia 2021 roku. Faktura sprzedaży wystawiona została 19 stycznia 2021 r. w walucie obcej na kwotę 1 500 euro. Przeliczenia na walutę krajową pan Wiktor powinien dokonać według średniego kursu ogłoszonego przez NBP na 4 stycznia (4,5485) lub też kursu ogłoszonego 4 stycznia przez EBC (4,5475).
wartość według kursu NBP = 1 500 * 4,5485 = 6 822,75 zł
wartość według kursu EBC = 1 500 * 4,5475 = 6 821,25 zł.
WDT i WNT – zaliczki w walucie obcej
W przypadku otrzymania zaliczki na poczet WDT czy też zapłaty zaliczki na poczet WNT nie wystawia się faktur zaliczkowych. Faktury wystawia się dopiero po faktycznym zrealizowaniu całego zamówienia i dopiero wtedy powstaje obowiązek podatkowy. W związku z tym przeliczenia należy dokonać po kursie średnim NBP (lub EBC) z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego moment powstania obowiązku podatkowego – czyli co do zasady z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego wystawienie faktury dokumentującej całą transakcję.
