Polski Ład obowiązuje od 1 stycznia 2022 roku. Jest to jedna z największych rewolucji podatkowej od trzech dekad, która dotknęła pracowników, pracodawców, zleceniobiorców oraz przedsiębiorców. Ustawodawca nie zaprzestał jednak wprowadzania zmian podatkowych w trakcie roku. Na wiosnę zostały wprowadzone kolejne zmiany dotyczące sposobu ustalania podstawy składki zdrowotnej, a od lipca obowiązuje kolejna wersja Polskiego Ładu tzw. Polski Ład 2.0. W dzisiejszym artykule przedstawione zostaną najważniejsze zmiany od 1 lipca 2022 r.
Zmiany w opodatkowaniu skalą podatkową
Podstawową i najbardziej powszechną zmianą jest zmiana w opodatkowaniu skalą podatkową. Zmiana polegać będzie na obniżeniu stawki podatku PIT z 17% do 12%. Stawka ta ma zastosowanie do pierwszego progu podatkowego, czyli do kwoty 120 000 zł. Kwota wolna od podatku od momentu wejścia w życie Polskiego Ładu wynosi 30 tys. zł. Ta korzystna zmiana zostanie utrzymana w mocy. Utrzymanie kwoty wolnej przy jednoczesnym obniżeniu stawki podatku do 12 proc. powoduje natomiast, że musi zmienić się kwota zmniejszająca podatek. Dotychczas było to 5 100 zł, po zmianach będzie to 3 600 zł.
Zmiana w wysokości i sposobie wyliczania składki zdrowotnej
Składka zdrowotna opłacana jest przez każdego podatnika, dlatego też nowy sposób jej wyliczania, a tym samym określenie wysokości, jest jedną z większych zmian, jakie wprowadził Polski Ład. Od 2022 roku składki zdrowotne ustalane są od dochodu w przypadku opodatkowania na zasadach skali podatkowej bądź podatku liniowego lub od przychodu w przypadku ryczałtowców. Te reguły zostaną w większości utrzymane, nowelizacja Polskiego Ładu przewiduje jednak modyfikacje dla przedsiębiorców opodatkowanych liniowo, ryczałtem lub kartą podatkową, która złagodzą nieco negatywne skutki reformy. I tak:
- przedsiębiorcy opodatkowani liniowo odliczą od dochodu zapłacone składki na ubezpieczenie zdrowotne, do wysokości maksimum 8700 zł rocznie. Limit ten będzie corocznie waloryzowany.
- przedsiębiorcy płacący ryczałt odliczą od przychodów połowę zapłaconych składek zdrowotnych.
- przedsiębiorcy na karcie podatkowej obniżą podatek o 19% zapłaconych składek zdrowotnych.
Nie przewidziano żadnej możliwości odliczenia składki zdrowotnej w przypadku podatników rozliczających się według skali. Ci bowiem – jak czytamy w uzasadnieniu do projektu ustawy – skorzystają z obniżenia PIT z 17 do 12 proc.
Zmiany w naliczaniu wynagrodzeń pracowników
Wprowadzone zmiany w podatku dochodowym od początku 2022 roku wiążą się z nowymi schematami naliczania wynagrodzeń pracowników. Ma to związek z wprowadzeniem tzw. ulgi dla klasy średniej, brakiem możliwości odliczenia składek zdrowotnych, podniesieniem limitu progu podatkowego oraz wzrostem kwoty wolnej od podatku. Od lipca 2022 roku ustawodawca w ramach Polskiego Ładu 2.0 zlikwidował ulgę dla klasy średniej i wprowadził tzw. hipotetyczny podatek dochodowy. Jeśli okaże się, że ktoś na likwidacji ulgi dla klasy średniej miałby stracić, zostanie rozliczony według wcześniejszych, korzystniejszych zasad i otrzyma wyrównanie na takich samych zasadach, na jakich wypłacany jest zwrot podatku. Nie trzeba będzie składać żadnego wniosku, skarbówka dokona wszystkich formalności z urzędu.
Możliwość zmiany formy opodatkowania na skalę podatkową
Wprowadzone zmiany w sposobie rozliczania się z fiskusem z tytułu podatku dochodowego od 2022 roku spowodowały, że niektórzy przedsiębiorcy zmienili formę opodatkowania swojej działalności – dostępne możliwości to opodatkowanie na zasadach ogólnych (skala podatkowa), podatkiem liniowym lub opłacanie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Zmiany wprowadzone w ramach Polskiego Ładu 2.0 mają duży wpływ na zasadność ekonomiczną dokonanego wyboru. Wielu przedsiębiorców, którzy wybrali w 2022 roku opodatkowanie ryczałtem ze względu na nową 12% stawkę ryczałtu, od lipca 2022 roku na skutek wprowadzonych zmian “straciliby” na dokonanym wyborze z początku roku. Na wybór optymalnej formy opodatkowania ma również wprowadzenie prawa odliczania składki zdrowotnej przez przedsiębiorców korzystających z podatku liniowego lub ryczałtu ewidencjonowanego. W związku z tym ustawodawca wyszedł naprzeciw oczekiwaniom przedsiębiorców i umożliwił zmianę formy opodatkowania w trakcie roku lub na koniec roku z mocą wsteczną na cały 2022 rok.
Nowe ulgi w zeznaniu rocznym
Polski Ład wprowadził szereg nowych ulg podatkowych oraz doprecyzowanie już funkcjonujących, np. ulgi rehabilitacyjnej, z których przedsiębiorcy mogą skorzystać w rozliczeniu rocznym za 2022 rok. Dotyczą one m.in. zdobywania nowych rynków, tworzenia nowych produktów, wspierania sportu i kultury czy pozyskiwania kapitału finansowego. W ramach zmian wprowadzonych przez Polski Ład 2.0 zostały wprowadzone modyfikacje w warunkach uprawniających do skorzystania z nowej ulgi na zabytki. Zmiany te będą obowiązywały jednak dopiero od 2023 roku.
Zmiany w opodatkowaniu VAT usług finansowych
Pakiet zmian Polskiego Ładu wprowadził możliwość dobrowolnego opodatkowania VAT usług finansowych, które dotychczas korzystały z ustawowego zwolnienia z VAT. Dzięki temu w przypadku transakcji pomiędzy firmami podmioty świadczące takie usługi są bardziej atrakcyjne dla nabywców. Dodatkowo wybór dobrowolnego opodatkowania usług finansowych umożliwia odliczanie podatku VAT z faktur zakupu, co przyczyni się do optymalizacji podatkowej przedsiębiorców.
Grupa VAT jako nowy podatnik VAT
Od stycznia 2023 roku firmy, pomiędzy którymi występuje powiązanie organizacyjne, ekonomiczne i finansowe, mogą się połączyć dla celów rozliczenia z tytułu podatku VAT, tworząc tzw. grupę VAT. Dzięki temu można zoptymalizować procesy rozliczeniowe pomiędzy firmami i zmniejszyć liczbę obowiązków sprawozdawczych.
Zmiany w wycenie wnoszonego do firmy prywatnego majątku
Od 2022 roku prywatne przedmioty wnoszone do firmy należy wyceniać w ich aktualnej wartości rynkowej. Nie ma znaczenia fakt posiadania ich faktury zakupu. Do końca 2021 roku podatnik mógł wyceniać prywatny majątek w oparciu o dokument zakupu, ujmując tym samym w kosztach w postaci odpisów amortyzacyjnych większą wartość. Od 2022 roku w takich przypadkach wycena powinna odbywać się po cenie rynkowej, która bardzo często jest znacznie niższa niż cena zakupu.
Obowiązkowe płatności bezgotówkowe
Polski Ład wprowadził od stycznia 2023 roku nowy limit płatności gotówkowej. Dotychczas obejmował wyłącznie transakcje między przedsiębiorcami, a od 2023 roku dotyczyć będzie również transakcji z konsumentami. W związku z tym obowiązkowe stanie się posiadanie terminali płatniczych, które już od lipca będą musiały być połączone z kasami fiskalnymi online. Pozwolą one na płatności bezgotówkowe w przypadku transakcji B2B i B2C. Zgodnie z projektem ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu automatyzacji załatwiania niektórych spraw przez Krajową Administrację Skarbową termin wdrożenia nowego obowiązku ma zostać przesunięty z 1 lipca 2022 roku na 1 stycznia 2025 roku. Projekt ten jest nadal na etapie legislacji. Dodatkowo od 2023 roku zostanie zmniejszony limit transakcji bezgotówkowych między przedsiębiorcami – z 15 000 zł do 8 000 zł.
Nabycie sprawdzające nowym narzędziem kontroli podatników
Przedsiębiorcy, którzy prowadzą sprzedaż na rzecz osób prywatnych nieprowadzących działalności i nabijają transakcje na kasie fiskalnej, mogą zostać skontrolowani przez urząd skarbowy, czy wywiązują się z obowiązku wydawania paragonów fiskalnych. Nowym narzędziem kontroli w tym celu jest nabycie sprawdzające, które obowiązuje od 2022 roku.
Obowiązkowy JPK_PKPiR i JPK_EWP oraz ewidencja środków trwałych i WNiP
Od 2023 roku w ramach Polskiego Ładu miał zostać wprowadzony obowiązek comiesięcznego przekazywania do urzędu skarbowego jednolitego pliku kontrolnego dotyczącego KPiR lub Ewidencji przychodów (oraz wprowadzenie przekazywania ewidencji środków trwałych i WNIP. Natomiast na skutek zmian wprowadzonych przez Polski Ład 2.0 termin ten został przesunięty na 2025 rok. Do tego czasu podatnicy mają obowiązek składania w US tylko plików JPK_PKPiR lub JPK_EWP wyłącznie na żądanie organu podatkowego.
Zmiany w Wiążącej Informacji Stawkowej
Polski Ład wprowadził również zmiany w zakresie wydawania WIS, czyli tzw. Wiążących Informacji Stawkowych. Od 2022 roku WIS nie jest wydawany w sytuacji, gdy zakres przedmiotowy wniosku jest przedmiotem porozumienia inwestycyjnego.
