Przedsiębiorstwa, które zobowiązane są do sporządzenia sprawozdań finansowych, za ich nieterminowe złożenie muszą liczyć się z faktem, iż mogą ponieść określone sankcje. Sankcje te określone są w Ustawie o rachunkowości oraz Kodeksie karnym skarbowym.
Rozporządzeniem z dnia 26 marca 2021 r. Minister Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej zmienił niektóre terminy dotyczące sprawozdań finansowych. Wydłużony został termin na zamknięcie ksiąg rachunkowych, sporządzenie oraz zatwierdzenie sprawozdania finansowego odpowiednio o:
- trzy miesiące (dla jednostek prywatnych za wyjątkiem podmiotów z rynku finansowego oraz dla organizacji non profit)
- miesiąc (dla jednostek sektora publicznego)
W przypadku jednostek, dla których rokiem obrotowym jest rok kalendarzowy, oznacza to przesunięcie terminu sporządzenia sprawozdania z 31 marca 2021r. odpowiednio na 30 czerwca oraz na 30 kwietnia 2021r. Przedłużony został także termin na zatwierdzenie rocznego sprawozdania finansowego (który zasadniczo wynosi 6 miesięcy od dnia bilansowego) oraz na złożenie sprawozdania do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS). W rezultacie spółki wpisane do rejestru KRS, dla których rok obrotowy jest tożsamy z rokiem kalendarzowym, będą musiały to zrobić odpowiednio do 30 września (zatwierdzenie) i do 15 października (złożenie w KRS).
Wysokość sankcji bez zmian
Pomimo zmian w terminach składania sprawozdań, przepisy dotyczące obowiązku składania sprawozdania finansowego oraz kar grożących za niedopełnienie tego obowiązku nie uległy zmianie. Jednostki nadal mają obowiązek złożyć do KRS sprawozdanie finansowe wyłącznie w formie elektronicznej, w pliku XML. Za złożenie sprawozdania finansowego do KRS odpowiada kierownik jednostki, natomiast odpowiedzialność za złożenie sprawozdania do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej (KAS) spoczywa na podatniku.
Przepisy określające wysokość kary
Niezłożenie sprawozdania finansowego bądź niedotrzymanie obligatoryjnej formy elektronicznej podlega karze grzywny lub karze pozbawienia wolności. Mówią o tym:
- art. 77 UoR
kto wbrew przepisom ustawy o rachunkowości nie sporządza sprawozdania finansowego, skonsolidowanego sprawozdania finansowego, sprawozdania z działalności, sprawozdania z działalności grupy kapitałowej, sprawozdania z płatności na rzecz administracji publicznej, skonsolidowanego sprawozdania z płatności na rzecz administracji publicznej lub sporządza niezgodnie z przepisami ustawy lub zawiera w tych sprawozdaniach nierzetelne dane, podlega grzywnie lub karze pozbawienia wolności do lat 2, albo obu tym karom łącznie
- art.79 UoR
kto wbrew przepisom ustawy o rachunkowości nie składa sprawozdania finansowego, skonsolidowanego sprawozdania finansowego, sprawozdania z działalności, sprawozdania z działalności grupy kapitałowej, sprawozdania z płatności na rzecz administracji publicznej, skonsolidowanego sprawozdania z płatności na rzecz administracji publicznej we właściwym rejestrze sądowym, podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności.
Artykuł ten nie precyzuje wysokości kar. Zgodnie z art. 23 KKS wysokość grzywny może wynosić od 10 do 720 tzw. stawek dziennych, których wysokość uzależniona jest od wysokości wynagrodzenia minimalnego i zmienia się każdego roku (w 2021 roku wynosi 2 800 zł). W związku tym aktualnie obowiązują stawki dzienne za przestępstwa skarbowe wynoszące od 93,33 zł do 37 333,33 zł (minimalna stawka dzienna to 1/30 płacy minimalnej, natomiast maksymalna to 400-krotność stawki minimalnej). W konsekwencji grzywna za niezłożenie sprawozdania finansowego lub niedotrzymanie obligatoryjnej formy elektronicznej może w 2021 roku wynieść od 933,33 zł (10 krotność najniższej stawki dziennej) do 26 880 000 zł (720 krotność maksymalnej stawki dziennej).
Przy ustalaniu stawki dziennej sąd bierze pod uwagę dochody sprawcy, warunki osobiste, rodzinne oraz stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe. Dlatego w praktyce wysokość grzywien wymierzanych przez sąd jest stosunkowo niska. Dodatkowo, co jest bardzo istotne – nieopłacone grzywny ulegają umorzeniu po spełnieniu obowiązku złożenia sprawozdania.
- art.80b Kodeksu karnego skarbowego
kto wbrew obowiązkowi nie przekazuje w terminie właściwemu organowi podatkowemu sprawozdania finansowego lub sprawozdania z badania, podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe
Należy tutaj pamiętać, że istnieje jeszcze jeden rodzaj sankcji. Wynika on z ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym. Sankcja ta przewiduje możliwość wszczęcia postępowania o rozwiązanie podmiotu bez przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego, jeżeli mimo wezwania sądu rejestrowego nie złożono rocznych sprawozdań finansowych za 2 kolejne lata obrotowe
Alternatywnie sąd może zamiast rozwiązania jednostki ustanawiać kuratora, który będzie odpowiadał za sprawy spółki, w tym za dopełnianie obowiązków sprawozdawczych.
