Zakup pojazdu przeznaczonego na wynajem
Umowa leasingu operacyjnego jest dla celów VAT traktowana jako świadczenie usług. Zasady odliczania VAT od wydatków związanych z samochodem osobowym używanym na podstawie umowy leasingu są określone w art. 86a ustawy o VAT.
W przypadku wydatków związanych z pojazdami samochodowymi o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, podatnikom przysługuje prawo do odliczenia 50% kwoty VAT naliczonego, wynikającej z otrzymanej faktury.
Do wydatków związanych z pojazdami samochodowymi zalicza się wydatki dotyczące m.in.:
- używania tych pojazdów na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze, związane z tą umową,
- nabycia lub importu paliw silnikowych, oleju napędowego i gazu, wykorzystywanych do napędu tych pojazdów, usług naprawy lub konserwacji tych pojazdów oraz innych towarów i usług związanych z eksploatacją lub używaniem tych pojazdów.
Odliczenie VAT w pełnej wysokości od tych wydatków może nastąpić po spełnieniu dodatkowych warunków, czyli m.in. gdy pojazd samochodowy wzięty w leasing jest wykorzystywany wyłącznie do prowadzenia działalności gospodarczej, co powinna potwierdzać prowadzona przez podatnika ewidencja przebiegu pojazdu.
Warunku prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu nie stosuje się w przypadku pojazdów samochodowych:
- przeznaczonych wyłącznie do:
- odprzedaży,
- sprzedaży, w przypadku pojazdów wytworzonych przez podatnika,
- oddania w odpłatne używanie na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze
– pod warunkiem, że odprzedaż, sprzedaż lub oddanie w odpłatne używanie tych pojazdów stanowi przedmiot działalności podatnika.
Przykład
Spółka z o.o. w ramach prowadzonej działalności gospodarczej opodatkowanej VAT wynajmuje osobom trzecim samochód osobowy, który jest w leasingu operacyjnym. W jakiej wysokości przysługuje jej prawo do odliczenia VAT z faktury dokumentującej raty leasingowe?
Spółce przysługuje pełne prawo do odliczenia VAT z faktur dokumentujących wydatki na ten samochód, pojazd ten będzie przeznaczony wyłącznie do świadczenia usług najmu pojazdów osobom trzecim, a przedmiotem działalności spółki jest oddanie go w odpłatne używanie na podstawie umowy najmu.
Możliwość odliczenia VAT z paragonu za przejazd autostradą
Podstawą odliczenia VAT jest zasadniczo faktura, przez którą, rozumie się dokument w formie papierowej lub w formie elektronicznej zawierający dane wymagane ustawą o VAT i przepisami wydanymi na jej podstawie.
Na równi z fakturami traktuje się m.in. dokumenty potwierdzające przejazd autostradą płatną lub przejazd na odległość nie mniejszą niż 50 km, wystawiane w formie biletu jednorazowego przez podatników uprawnionych do świadczenia usług polegających na przewozie osób: kolejami normalnotorowymi, taborem samochodowym, statkami pełnomorskimi, środkami transportu żeglugi śródlądowej i przybrzeżnej, promami, samolotami i śmigłowcami, pod warunkiem że zawierają one dane wskazane w § 3 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie wystawiania faktur (Dz. U. z 2013 r. poz. 1485). Omawiany dokument powinien zawierać następujące dane:
- numer i datę wystawienia,
- imię i nazwisko lub nazwę podatnika,
- numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku,
- informacje pozwalające na identyfikację rodzaju usługi,
- kwotę podatku,
- kwotę należności ogółem.
Przykład
Przedsiębiorca w ramach prowadzonej działalności gospodarczej (opodatkowanej VAT) musi służbowo udać się do klienta. Ponosi w tej sytuacji koszt związany z przejazdem autostradą płatną, co udokumentowane jest paragonami. Na paragonach widnieje jego numeru NIP. Czy może on odliczyć VAT wynikający z tych paragonów?
Jeżeli paragony za przejazd autostradą, którymi dysponuje przedsiębiorca, zawierają wyżej wymienione dane, to ma on prawo do odliczenia zawartego w nich VAT.
Błąd w stawce podatku a odliczenie VAT
Obowiązek określenia prawidłowej stawki VAT dla danego towaru bądź świadczonej usługi spoczywa na sprzedawcy tego towaru lub usługi. Nabywca nie jest obowiązany do weryfikacji stawki VAT na fakturach wystawianych przez jego kontrahentów. W przypadku pojawienia się ewentualnych wątpliwości może jednak zwrócić się do wystawcy z prośbą o sprawdzenie jej poprawności.
Zgodnie z art. 86 ust.1 ustawy o VAT podatnik ma prawo do odliczenia VAT z faktur zakupu towarów i usług w takim zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.
Istnieją przypadki, w których podatnikowi, mimo spełnienia tego warunku, odliczenie VAT nie przysługuje. Zostały one wymienione w art. 88 ustawy o VAT. W przepisie tym wskazano, że nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury m.in. w sytuacji, gdy wystawca opodatkował dostawę, która, co do zasady, jest zwolniona z VAT lub nie podlega opodatkowaniu. Ustawodawca w powołanym przepisie nie wykluczył jednak prawa do odliczenia VAT w przypadku otrzymania faktury z błędną stawką VAT.
Taki pogląd znajduje potwierdzenie w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 4 lutego 2020 r., nr 0113-KDIPT1-1.4012.778.2019.1.AKA. Zdaniem organu dla istnienia prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury, obok fundamentalnych przesłanek, takich jak
- status odliczającego jako czynnego zarejestrowanego podatnika VAT
- związek zakupionych towarów i usług z czynnościami opodatkowanymi (u odliczającego)
- faktycznie zrealizowana transakcja,
to również istotne jest to, by nabyta usługa lub towar podlegały opodatkowaniu i nie korzystały przy tym ze zwolnienia od tego podatku. Zdaniem organu kwestia stawki – z punktu widzenia podmiotu dokonującego odliczenia – ma drugorzędne znaczenie.
Podobnie uznał Dyrektor KIS w innej interpretacji indywidualnej z dnia 15 października 2020 r., nr 0111-KDIB3-1.4012.653.2020.2.WN odnosząc się do kwestii odliczenia VAT z faktury zawierającej zawyżoną stawkę VAT.
„(…) Analiza (…) art. 88 ustawy (o VAT – przyp. red.) prowadzi do wniosku, że w dyspozycji tego przepisu, jako przesłanki wyłączającej prawo nabywcy (podatnika) do odliczenia podatku naliczonego, nie ujęto przypadku, gdy podatek naliczony wynika z faktury dokumentującej nabycie towarów lub usług, które podlegają opodatkowaniu inną niż przyjęta przez sprzedawcę (wyższą bądź niższą) stawką podatku od towarów i usług. W takiej sytuacji, podatnik zachowuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, wykazanego na takiej fakturze. (…)
Zastosowanie przez wystawcę faktur zawyżonej stawki podatku nie pozbawi Wnioskodawcy prawa do odliczenia podatku naliczonego, gdyż nie stanowi negatywnej przesłanki, uniemożliwiającej odliczenie podatku naliczonego, wymienionej w art. 88 ustawy. (…)”.
Przykład
Przedsiębiorca otrzymał fakturę zakupu towaru, w której nieprawidłowo zastosowano stawkę 0% zamiast 5%. Pozostałe towary wyszczególnione na fakturze są opodatkowane właściwą stawką VAT. Czy przedsiębiorca może odliczyć VAT z takiej faktury?
TAK. Przedsiębiorca który otrzymał fakturę zawierającą błędną stawkę VAT, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego w kwocie wykazanej na fakturze. Jest to oczywiście możliwe pod warunkiem istnienia związku zakupu z działalnością opodatkowaną.
