Polski Instytut Księgowości i Finansów Sp. z o.o. – biuro rachunkowe Lublin

Amortyzacja samochodu osobowego w firmie

Środki trwałe są nieodłączną częścią większości przedsiębiorstw. Uznanie danego składnika majątku za środek trwały wymaga spełnienia szeregu warunków.  Amortyzacja środków trwałych polega na stopniowym zużyciu składników majątku poprzez odpisy amortyzacyjne. Odpisy te dokonywane są drogą systematycznego rozłożenia wartości środków trwałych na ustalony okres amortyzacji. Kiedy dany składnik majątku stanowi środek trwały?  Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 15 ustawy o rachunkowości środki trwałe to rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, kompletne, zdatne do użytku i przeznaczone na potrzeby jednostki.  Do środków trwałych zaliczane są:  nieruchomości, w tym grunty, prawo użytkowania wieczystego gruntu, budowle i budynki, a także będące odrębną własnością lokale, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego;  maszyny, urządzenia, środki transportu i inne rzeczy;  ulepszenia w obcych środkach trwałych;  inwentarz żywy.  Amortyzacja samochodu osobowego – metoda liniowa  Amortyzacja liniowa to podstawowa metoda przeznaczona dla aut osobowych zakupionych na firmę. Założeniami tej metody jest to, że środek trwały zużywa się równomiernie w ciągu całego okresu użytkowania. Przy tej metodzie amortyzacja rozpoczyna się od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym samochód wprowadzono do ewidencji środków trwałych. Z wykazu stawek amortyzacyjnych wynika, że dla samochodów osobowych sklasyfikowanych pod numerem KŚT 741 podstawowa roczna stawka amortyzacyjna wynosi 20%, co oznacza, że samochód będzie amortyzowany przez 5 lat.  Przykład   Firma “Ambroży” w marcu 2022 roku przyjęła do użytkowania samochód osobowy o wartości 40 000 zł. Kiedy możliwe będzie rozpoczęcie amortyzacji i ujęcie ich w KPiR w celu pomniejszenia dochodu?  W związku z tym, że amortyzacja rozpoczyna się w miesiącu następującym po miesiącu wprowadzenia środka trwałego do firmy, pierwszego odpisu amortyzacyjnego firma “Ambroży” dokona w kwietniu 2022 roku w wysokości 666,67 zł, czyli (40 000 x 20%) / 12 m-cy.  Amortyzacja samochodu osobowego – metoda liniowa przyspieszona  Podwyższenie stawki amortyzacyjnej polega na przemnożeniu stawki amortyzacyjnej podanej w Wykazie stawek amortyzacyjnych przez przyjęty przez podatnika współczynnik, nie wyższy od maksymalnego. W ten sposób można przyspieszyć czas rozliczenia w kosztach samochodu osobowego.  Dla samochodu osobowego stawka podstawowa wynosi 20%, natomiast maksymalna wartość współczynnika – 1,4. Tym samym najwyższa stawka amortyzacyjna może wynosić 28%, wówczas okres amortyzacji będzie trwał 3 lata i 7 miesięcy.  Amortyzację liniową przyspieszoną można zastosować w stosunku do samochodów osobowych tylko w przypadku, kiedy zachodzą określone ustawowo warunki. Podwyższenie stawki podstawowej może mieć miejsce w sytuacji używania samochodu:  w warunkach wymagających szczególnej sprawności technicznej albo  bardziej intensywnie w stosunku do warunków przeciętnych.  Przykład   Firma w lipcu przyjęła do użytkowania samochód osobowy o wartości 39 500 zł. Samochód ten używany będzie ze względu na rodzaj działalności w trudnych warunkach terenowych.  Miesięczna wartość odpisu amortyzacyjnego wynosić będzie 921,67 zł czyli (39 500 x 20% x 1,4) / 12 m-cy.  Amortyzacja samochodu osobowego – metoda indywidualna  Oprócz amortyzacji metodą liniową wyróżniamy także amortyzację metodą indywidualną. Dzięki tej metodzie możemy indywidualnie ustalać stawki amortyzacyjne używanych lub ulepszonych środków trwałych, które zostały wprowadzone do naszej ewidencji środków trwałych po raz pierwszy.  Zgodnie z definicją zawartą w art. 22j ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy o PIT środki trwałe uznaje się za:  używane – jeżeli podatnik udowodni, że przed ich nabyciem były wykorzystywane co najmniej przez okres 6 miesięcy przez podmiot inny niż podatnik,  ulepszone – jeżeli przed wprowadzeniem do ewidencji wydatki poniesione przez podatnika na ich ulepszenie stanowiły co najmniej 20% wartości początkowej.  W przypadku samochodów osobowych należy pamiętać, że okres amortyzacji nie może być krótszy niż 30 miesięcy, wówczas jeśli samochód osobowy spełnia definicję samochodu używanego lub ulepszonego, okres amortyzacji możemy skrócić do 2,5 roku. Oznacza to, że indywidualna roczna stawka amortyzacyjna dla samochodu osobowego nie może przekroczyć 40%. Jest to maksymalna wysokość tej stawki. Podatnicy, jeśli tylko chcą, mogą ją również ustalić na poziomie niższym.  Przykład   Firma XYZ w lutym zakupiła używany samochód osobowy o wartości 40 000 zł.  Miesięczna wartość odpisu amortyzacyjnego wynosić będzie: 1 333,33 zł czyli (40 000 x 40%) / 12 m  Jednorazowa amortyzacja samochodu osobowego  Zgodnie z przepisami amortyzacja jednorazowa może być stosowana dla środków trwałych zaliczanych do grupy 3-8, z wyłączeniem samochodów osobowych. Nie oznacza to jednak, że w ogóle nie ma możliwości zastosowania jednorazowego odpisu. Bowiem jeżeli wartość początkowa samochodu osobowego nie przekracza 10 000 zł (netto dla czynnych podatników VAT, brutto dla podatników zwolnionych z VAT), podatnik ma prawo do zastosowania jednorazowej amortyzacji wynikającej z art. 22f ust. 3 ustawy o PIT. Wobec tego składniki majątku o wartości początkowej nie przekraczającej 10.000 zł można wprowadzić bezpośrednio w koszty lub zamortyzować jednorazowo.  Limity przy amortyzacji samochodu osobowego  Od 1 stycznia 2019 limit amortyzacji dla samochodów spalinowych będzie wynosił 150 tys. zł, a dla elektrycznych 225 tys zł. 

Amortyzacja lokali na wynajem w 2022 i 2023 roku

Zgodnie z ustawą z 29 października 2021 r. zwaną Polskim Ładem, która weszła w życie 1 stycznia br., art. 22c pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych otrzymał brzmienie, że amortyzacji nie podlegają budynki mieszkalne wraz ze znajdującymi się w nich dźwigami, lokale mieszkalne stanowiące odrębną nieruchomość, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, służące prowadzonej działalności gospodarczej lub wydzierżawiane albo wynajmowane na podstawie umowy.  Rozliczanie amortyzacji w 2022 r.   By móc amortyzować w czasie lokal mieszkalny, budynek mieszkalny lub spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, musi on spełniać definicję środka trwałego. W związku z tym, aby wprowadzić go do ewidencji środków trwałych firmy, należy się upewnić, czy spełnia warunki zawarte w art. 22a ust. 1 ustawy o PIT. Zgodnie z jego treścią musi przede wszystkim:  stanowić własność lub współwłasność przedsiębiorcy;  okres jego użytkowania musi być dłuższy niż jeden rok;  powinien być kompletny i nadający się do użytku;  być przeznaczony do celów działalności gospodarczej albo oddany przez przedsiębiorcę do użytku na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub leasingu.  Podatnik po wprowadzeniu środku trwałego do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, ma obowiązek rozpoczęcia jego amortyzacji od miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła ta czynność.  Ustalanie wartości początkowej mieszkania  Podstawę amortyzacji mieszkania na wynajem stanowi jego wartość początkowa. To od niej odlicza się procentowy spadek, który będzie stanowić ponoszony przez podatnika koszt. Ustalenie jej wysokość zależy od sposobu w jaki mieszkanie trafiło w posiadanie podatnika.  jeśli podatnik zakupił mieszkanie, jego wartością początkową będzie zawarta w akcie notarialnym cena zakupu powiększona o wszelkie poniesione przez niego koszty dodatkowe: opłaty związane ze sporządzeniem aktu notarialnego i założeniem księgi wieczystej, opłaty sądowe, podatek od czynności cywilnoprawnych, podatek od ustanowienia hipoteki itp. Amortyzacja obejmuje również koszty kredytu. Do wartości początkowej kupionego mieszkania można doliczyć również naliczone odsetki. Dotyczy to tylko tych rat, które były wpłacone do dnia przekazania mieszkania do użytku. Pozostałe odsetki i prowizje będą stanowić koszty uzyskania przychodu.  jeżeli nieruchomość została uzyskana w spadku lub jako darowizna, wartość początkową stanowi jej wartość rynkowa. W jej ustaleniu pomoże rzeczoznawca majątkowy, który dokona najbardziej precyzyjnej wyceny.  jeżeli podatnik wybudował nieruchomość samodzielnie, istotny będzie całkowity koszt jej wytworzenia. W takim przypadku na wartość początkową nieruchomości składają się m.in. ceny wykorzystanych przy budowie materiałów oraz koszty zatrudnienia pracowników budowlanych.  Do początkowej wartości mieszkania można doliczyć również koszty ulepszeń (obejmujących szeroko rozumianą przebudowę, rozbudowę, adaptację lub modernizację nieruchomości). Jeśli przedsiębiorca zdecyduje się na takie rozwiązane, poniesione nakłady związane z remontem odliczy przez amortyzację, a nie przez wliczenie ich w całkowite koszty uzyskania przychodu. Pamiętać należy jednak, że koszty wliczane do wartości mieszkania nie obejmują kupionych sprzętów i mebli.  Metody amortyzacji:  metoda liniowa – metoda ta zakłada, że środek trwały ulega zużyciu w takim samym tempie przez cały okres jego użytkowania (równomiernie). W praktyce oznacza to, że odpisy amortyzacyjne mają stałą wartość – przy niezmienionej wartości początkowej środka trwałego i stawce procentowej. Wykaz aktualnych rocznych stawek amortyzacji z załącznika nr 1 znajdziesz tutaj metoda liniowa przyspieszona – zgodnie z art. 22i ust. 2 pkt 1 ustawy o PIT tę metodę amortyzacji można zastosować, gdy lokal mieszkalny używany jest w warunkach:  złych (współczynnik podwyższający nie może być wyższy niż 1,4; maksymalnie stawka może wynieść 2,1%);  pogorszonych (współczynnik podwyższający nie może być wyższy niż 1,2; maksymalnie stawka może wynieść 1,8%);  metoda liniowa indywidualna– zgodnie z art. 22j ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT można ją zastosować po spełnieniu łącznie dwóch warunków:  lokal musi być używany (od co najmniej 60 miesięcy) lub ulepszony (przed wprowadzeniem do ewidencji wydatki poniesione przez podatnika w celu ulepszenia stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej);  wprowadzony po raz pierwszy do ewidencji środków trwałych firmy   – wówczas okres amortyzacji nie może być krótszy niż 10 lat i tym samym minimalna stawka amortyzacyjna wynosi 10% w skali roku.  Kto może rozliczyć stawkę amortyzacyjną w 2022 r.?  W roku 2022 przejściowo, podatnicy PIT i CIT, którzy nabyli lub wybudowali takie nieruchomości przed dniem 1 stycznia 2022 r., mają prawo nie dłużej niż do dnia 31 grudnia 2022 r., zaliczać do kosztów uzyskania przychodów odpisy amortyzacyjne od środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych będących odpowiednio budynkami mieszkalnymi, lokalami mieszkalnymi stanowiącymi odrębną nieruchomość, spółdzielczym własnościowym prawem do lokalu mieszkalnego lub prawem do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej.  Oznacza to, że nie podlegają amortyzacji nabyte w 2022 roku:  budynki mieszkalne,  lokale mieszkalne stanowiące odrębną nieruchomość,  spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego,  prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej.  Amortyzacja od roku 2023 Niestety od 2023 roku na mocy przepisów Polskiego Ładu amortyzacja lokali na wynajem zostanie zablokowana. Oznacza to, że właściciele nieruchomości nie będą już mogli rozliczać kosztów amortyzacji mieszkania i w ten sposób zmniejszać należności do urzędu skarbowego. To zła wiadomość dla wszystkich osób czerpiących dochody z wynajmu lokali.