Renta inwalidzka – komu i z jakiego pow przysługuje?
Rentą inwalidzką nazywamy takie świadczenie pieniężne, które przysługuje osobie niezdolnej do pracy. Przyznawane jest z ubezpieczenia rentowego lub w przypadku niezdolności do pracy powstałej wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej – z ubezpieczenia wypadkowego. Jakie warunki należy spełnić, aby uzyskać rentę? Aby uzyskać prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy trzeba spełnić łącznie następujące warunki: osoba wnioskująca o rentę jest niezdolna do pracy; ma wymagany – odpowiedni do wieku – staż ubezpieczenia (okres składkowy i nieskładkowy): * 1 rok – jeżeli niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 20 lat, * 2 lata – jeżeli niezdolność do pracy powstała między 20 a 22 rokiem życia, * 3 lata – jeżeli niezdolność do pracy powstała między 22 a 25 rokiem życia, * 4 lata – jeżeli niezdolność do pracy powstała między 25 a 30 rokiem życia, * 5 lat – jeżeli niezdolność do pracy powstała po ukończeniu 30 lat, przy czym okres ten musi przypadać w ciągu ostatnich 10 lat: – przed dniem, w którym złożony był wniosek o rentę, lub – przed dniem, w którym powstała niezdolność do pracy; niezdolność do pracy powstała w czasie okresów składkowych lub nieskładkowych wskazanych w ustawie emerytalnej, albo w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów. Ten wymóg nie obowiązuje, jeśli spełni się łącznie następujące warunki: * jest się całkowicie niezdolnym do pracy oraz * ma się co najmniej: – 20-letni staż ubezpieczeniowy – jeśli osobą niezdolną do pracy jest kobieta, – 25-letni staż ubezpieczeniowy– jeśli osobą niezdolną do pracy jest mężczyzna. Renta inwalidzka z ubezpieczenia wypadkowego W sytuacji, gdy niezdolność do pracy powstaje w skutek wypadku lub choroby zawodowej renta inwalidzka przyznawana jest z ubezpieczenia wypadkowego. Zgodnie z art. 3 ust. 1 Ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych wypadek przy pracy definiuje się jako nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło: podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych; podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia; w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy. Należy pamiętać, że na rentę nie mogą liczyć osoby, które przyczyniły się do powstania wypadku poprzez umyślne naruszenie przepisów o ochronie życia i zdrowia lub wskutek rażącego niedbalstwa. Rodzaje renty inwalidzkiej Osoby, które nie mogą wykonywać pracy zarobkowej z powodu złego stanu zdrowia mają możliwość ubiegać się o następujące świadczenia: Renta stała – przyznawana jest, jeśli nie ma żadnych rokowań, że dana osoba odzyska zdolność do pracy. Renta okresowa – przyznawana jest, jeśli istnieją rokowania, że dana osoba odzyska zdolność do pracy. Świadczenie to przyznawane jest na określony czas, a po jego upływie można składać wniosek o jego przedłużenie. Renta szkoleniowa – przysługuje pod warunkiem, że dana osoba spełnia warunki do otrzymania renty inwalidzkiej, ale wydano orzeczenie, że z uwagi na niezdolność do wykonywania aktualnego zawodu, celowe jest, aby dana osoba zmieniła swoje kwalifikacje. Renta ta przyznawana jest na pół roku, ale okres ten może na wniosek starosty zostać przedłużony lub skrócony. Maksymalny czas jej otrzymywania to 36 miesięcy, czyli 3 lata. Jaka jest wysokość renty inwalidzkiej? Renta inwalidzka podlega corocznej waloryzacji. Od 1 marca 2022 roku najniższa renta z tytułu niezdolności do pracy z ubezpieczenia rentowego wynosi 1 003,83 zł miesięcznie dla osoby częściowo niezdolnej do pracy oraz 1 338,44 zł miesięcznie dla osoby całkowicie niezdolnej do pracy. Natomiast renta z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową jest przyznawana w kwocie nie niższej niż 1 204,60 zł dla osób częściowo niezdolnych do pracy oraz 1 606,13 zł dla osób całkowicie niezdolnych do pracy. Wniosek o rentę inwalidzką Według zaleceń ZUS-u osoba ubiegająca się o rentę inwalidzką powinna złożyć wniosek ERN wraz z zaświadczeniem o stanie zdrowia OL-9, wywiadem zawodowym sporządzonym przez pracodawcę (płatnika składek) w przypadku pozostawania w zatrudnieniu oraz niezbędnymi dokumentami potwierdzającymi: datę urodzenia; okresy składkowe i nieskładkowe; wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu i uposażenia potrzebnych do ustalenia podstawy wymiaru świadczenia; okoliczności niezbędne do ustalenia świadczeń przysługujących z zagranicznych instytucji ubezpieczeniowych, jeżeli to wynika z umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska (np. dokumenty potwierdzające okresy ubezpieczenia za granicą, numer ubezpieczenia za granicą). Wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy znajdziesz tutaj