Opłacanie składek ZUS – terminy i zasady opłacania
Opłacanie składek ZUS jest comiesięcznym obowiązkiem przedsiębiorców. Dotyczy on wszystkich osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą. Prowadzenie działalności gospodarczej wiąże się z określonymi obowiązkami pod względem podatkowych oraz ubezpieczeniowym (ZUS). Zasady podlegania obowiązkowi ubezpieczeniowemu oraz dokładne regulacje z tym związane opisane są głównie w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych. Przedsiębiorca, czyli osoba fizyczna prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą, zobowiązany jest do opłacania składek ZUS z podziałem na: obowiązkowe: ubezpieczenie emerytalne; ubezpieczenie rentowe; ubezpieczenie wypadkowe; ubezpieczenie zdrowotne; Fundusz Pracy – opłacane tylko w określonych warunkach; dobrowolne: ubezpieczenie chorobowe. Powyższe ubezpieczenia są obowiązkowe i nie można dowolnie z nich zrezygnować, natomiast są sytuacje, kiedy przedsiębiorca jest zwolniony z ich opłacania w świetle obowiązujących przepisów. Co istotne, składka na ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolna i przedsiębiorca sam decyduje, czy chce ją opłacać, czy nie. Dzięki podleganiu pod ubezpieczenie chorobowe za czas choroby przedsiębiorcy co do zasady przysługuje zasiłek chorobowy, a także może zmniejszyć składki ZUS proporcjonalnie za czas niedyspozycji. Jakie są terminy opłacania składek ZUS? Opłacanie składek ZUS odbywa się z reguły w trzech terminach: do 5. dnia kolejnego miesiąca – jednostki i zakłady budżetowe, a także gospodarstwa pomocnicze; do 10. dnia kolejnego miesiąca – osoby fizyczne, które płacą składki jedynie za siebie; do 15. dnia kolejnego miesiąca – pozostali podatnicy. Do tych terminów opłacone składki muszą zostać zaksięgowane na koncie ZUS-u. Jeśli termin płatności wypada w dzień wolny od pracy, to ostateczny termin płatności przesuwa się na pierwszy dzień roboczy następujący po dniu wolnym. Wysokość opłacanych przez przedsiębiorcę składek może być różna. Wynika to z faktu, że z części składek przedsiębiorca może być zwolniony oraz że składki mogą być opłacane od różnej podstawy. W celu prawidłowego wyliczenia podstawy składek ZUS, a także dla celów kontrolnych, przedsiębiorca zobowiązany jest co miesiąc przygotowywać deklarację rozliczeniową ZUS DRA. W deklaracji tej wykazane są wyliczone składki z podziałem na rodzaje i wysokość składek, a także z wykazaniem podstawy, od której zostały one naliczone. Przygotowane deklaracje ZUS DRA należy co miesiąc przekazać do ZUS-u w tych samych terminach, które podane są przy opłacaniu składek. Niezapłacenie składek ZUS w terminie Obowiązkiem przedsiębiorcy jest terminowanie opłacanie składek ZUS. Niedotrzymanie terminu wiąże się z koniecznością zapłacenia odsetek. Jeśli kwota odsetek nie przekracza 6,60 zł, to zostaną one anulowane. Karą za opóźnienie może być również grzywna w wysokości do 5000 zł. Szczególnie ostrożni powinni być płatnicy opłacający składki dobrowolnie. W ich przypadku, jeśli składki nie są płacone terminowo, przestają oni podlegać ubezpieczeniu. Jeśli nieterminowo opłacana jest dobrowolna składka chorobowa, tracą prawo do zasiłku chorobowego. Aby przywrócić ubezpieczenie, konieczne jest wypełnienie wniosku do ZUS-u. Zawieszenie działalności a zwolnienie z opłacania składek ZUS Osoba prowadząca działalność gospodarczą może czasowo zawiesić prowadzenie działalności gospodarczej. Zawieszenia działalności gospodarczej można dokonać na dowolny okres. Za czas zawieszenia przedsiębiorca może być zwolniony z opłacania składek ZUS, jednak aby było to możliwe, zawieszenie działalności musi trwać dłużej niż 30 dni. Zawieszenie na krótszy okres nie będzie skutkowało obniżeniem składek ZUS. W okresie zwolnienia z opłacania składek ZUS przedsiębiorca może podlegać pod ubezpieczenie zdrowotne z innego tytułu (np. rejestrując się jako osoba bezrobotna). Opłacanie składek ZUS za współpracownika W prowadzeniu biznesu przedsiębiorcy mogą pomagać członkowie rodziny. W takiej sytuacji przedsiębiorca powinien zgłosić ich do ubezpieczeń w ZUS-ie jako osoby współpracujące. Za osoby współpracujące uważa się współmałżonka, rodziców, dzieci własne lub przysposobione, macochę i ojczyma, pod warunkiem że przedsiębiorca prowadzi z tymi osobami wspólne gospodarstwo domowe. Za osobę współpracującą składki na ubezpieczenia społeczne należy płacić jak za przedsiębiorcę, z tym że osoby takie nie mogą korzystać z żadnych ulg. Oznacza to, że zawsze opłacają składki od podstawy wynoszącej 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia. Jeśli osoba współpracująca ma inny tytuł do objęcia ubezpieczeniem społecznym z podstawą równą lub wyższą niż minimalne wynagrodzenie, to z tytułu pomocy w przedsiębiorstwie członka rodziny opłaca tylko składkę zdrowotną. Ponadto osoba prowadząca działalność gospodarczą finansuje w całości składki ZUS za osobę współpracującą.