Według zmiany ustawy o VAT w ramach pakietu SLIM VAT 3, od 1 lipca 2023 r., małym podatnikiem może być ten, kto w ubiegłym roku podatkowym nie osiągnął sprzedaży (włącznie z podatkiem) przekraczającej równowartości 2.000.000 euro w złotówkach. Konwersję tej kwoty dokonuje się według średniego kursu euro, ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na początek października poprzedzającego rok podatkowy, i zaokrągla do 1.000 zł.
Limit kwalifikujący do statusu małego podatnika wynosi 9.654.000 zł (2.000.000 euro x 4,8272 zł).
Nie zmieniony pozostał limit dla specjalnych podmiotów. To znaczy prowadzących przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzających funduszami inwestycyjnymi, alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, będących agentami, zleceniobiorcami lub innymi osobami świadczącymi usługi o podobnym charakterze (z wyjątkiem komisu). Limit prowizji czy innych form wynagrodzenia za usługi łącznie z podatkiem nie może przekraczać równowartości 45.000 euro, co w 2023 roku stanowi 217.000 zł.
Rozliczenia VAT w przypadku małych przedsiębiorców
Firmy, które posiadają status małego podatnika, mają możliwość korzystania z pewnych uproszczeń w rozliczeniach VAT. Mogą one prowadzić rozliczenia kwartalne lub stosować standardowe zasady rozliczeń miesięcznych. Dyrektor KIS, w wydanej 9 maja 2023 r. interpretacji indywidualnej nr 0114-KDIP1-3.4012.129.2023.3.PRM, wyjaśnił, że bycie małym podatnikiem oznacza możliwość zastosowania metody kasowej w rozliczeniach.
Wybór tej metody jest jednak opcjonalny. Chcąc korzystać z metody kasowej, podatnik musi zgłosić ten wybór na piśmie naczelnikowi urzędu skarbowego. Należy to zrobić najpóźniej do końca miesiąca przed okresem, w którym zamierza zastosować tę metodę. Zgłoszenie to wykonuje się przy użyciu formularza VAT-R.
Metoda kasowa to specyficzny sposób określania momentu powstania obowiązku podatkowego, kiedy to obowiązek ten jest związany z otrzymaniem płatności. Regulacje te są zawarte w art. 21 ustawy o VAT. Dla małych podatników, którzy decydują się na metodę kasową, obowiązek podatkowy powstaje:
- w dniu, w którym otrzymano pełną lub częściową zapłatę – gdy dostawa towarów lub świadczenie usług jest na rzecz aktywnego podatnika VAT lub
- w dniu otrzymania pełnej lub częściowej zapłaty, ale nie później niż 180 dni od dnia sprzedaży – gdy dostawa towarów lub świadczenie usług jest dla podmiotu innego niż wymieniony w pkt 1.
W przypadku małych podatników, którzy wybrali kasową formę rozliczania VAT, na fakturach, które wystawiają, musi znaleźć się fraza „metoda kasowa”.
Odliczanie podatku VAT
Dla małych podatników, którzy korzystają z kasowej metody rozliczania VAT, zasady odliczenia podatku naliczonego są określone w art. 86 ust. 10e ustawy o VAT. Zgodnie z tymi regulacjami, takie podmioty mogą, zasadniczo, odliczyć podatek naliczony dopiero w okresie, w którym dokonana została zapłata za zakupione towary lub usługi.
W przypadku uregulowania jedynie części należności, przedsiębiorca korzystający z metody kasowej ma prawo do odliczenia proporcjonalnej części VAT.
Jeżeli mały podatnik, który rozlicza VAT kwartalnie, nie dokona odliczenia podatku naliczonego w terminie wskazanym w ustawie, może to zrobić w rozliczeniu za jeden z dwóch kolejnych okresów rozliczeniowych. Po upływie tego terminu możliwe jest odliczenie VAT wyłącznie przez złożenie korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym pojawiło się prawo do odliczenia, lub za jeden z dwóch następujących po nim okresów rozliczeniowych. Taka korekta jest możliwa nie później niż w ciągu 5 lat od początku roku, w którym to prawo powstało.
Deklaracje podatkowe
Zgodnie z art. 99 ust. 2 ustawy o VAT, małym podatnikom, którzy stosują kasową metodę rozliczania VAT, wskazane jest składanie deklaracji podatkowych za kwartały, a termin to 25. dzień miesiąca po zakończeniu każdego kwartału. W przypadku tych, którzy rozliczają VAT kwartalnie, stosowany plik to JPK_V7K. Są oni zobowiązani do przesłania do urzędu skarbowego:
- części ewidencyjnej pliku JPK_V7K za pierwszy i drugi miesiąc kwartału, w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym z tych miesięcy,
- części ewidencyjnej za trzeci miesiąc kwartału do 25. dnia miesiąca za miesiąc poprzedni, wraz z deklaracją za cały kwartał.
Kwartalne rozliczanie może być również zastosowane przez małych podatników, którzy nie wybrali metody kasowej, oraz przez tych podlegających ryczałtowemu opodatkowaniu od dochodów spółek zgodnie z art. 28j ustawy o pdop, jeśli ich wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym równowartości 4.000.000 euro (przeliczenie odbywa się według średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, zaokrąglone do 1.000 zł). Wybór tej opcji wymaga uprzedniego pisemnego zawiadomienia naczelnika urzędu skarbowego, najpóźniej do 25. dnia drugiego miesiąca kwartału, w którym po raz pierwszy zostanie złożona kwartalna deklaracja podatkowa.
Podstawa prawna:
