Definicję kosztów uzyskania przychodów można znaleźć w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. W art. 22 ust. 1 wskazano, że kosztami uzyskania przychodów są wydatki poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy o PIT.
Podział kosztów uzyskania przychodów
W księgowości, bez względu na rodzaj opodatkowania działalności, możemy wyróżnić koszty pośrednie oraz bezpośrednie. Koszty bezpośrednie to takie, które mają bezpośredni związek z uzyskaniem przychodu w prowadzonej działalności gospodarczej (np. zakup materiałów podstawowych, towarów handlowych). Natomiast koszty pośrednie to takie, które nie są bezpośrednio związane z przychodem, lecz dotyczą wydatków związanych z utrzymaniem firmy (np. czynsz najmu biura, media, obsługa księgowa). W przypadku podatników prowadzących księgi rachunkowe, zgodnie z ustawą o rachunkowości, wyróżniamy również koszty stałe oraz zmienne.
Koszty stałe – jakie to koszty?
Koszty stałe w przeciwieństwie do kosztów zmiennych, nie ulegają zmianie wraz ze zmianą wielkości produkcji. Oznacza to, że zmniejszenie produkcji nie wpływa na zmianę kosztów stałych. Koszty stałe są niezmienne w szerokim okresie czasu, jednak nie oznacza to, że zawsze ich wartość jest taka sama.
Do tego rodzaju kosztów możemy zaliczyć między innymi:
- wynagrodzenie administracji,
- ZUS,
- wynagrodzenie pracowników,
- odpisy amortyzacyjne maszyn,
- ubezpieczenie maszyn,
- utrzymanie domeny internetowej,
- czynsz za najem budynku.
Gdy koszty stałe podzielimy przez wielkość produkcji, otrzymamy przeciętny koszt stały:
AFV= FC/Q
- AFC przeciętny koszt stały
- FC- koszt stały
- Q – wielkość produkcji
Suma kosztów zmiennych (KZ) oraz stałych (KS) daje wartość kosztów całkowitych (KC), tj. KC=KZ+KS.
Koszty zmienne – jakie to koszty?
Koszt zmienny to koszt jaki przedsiębiorca ponosi na działania związane bezpośrednio z produkcją. Koszty te zależne są od wielkości produkcji, ponieważ wraz ze zmianą jej wielkości, zmienia się również wartość kosztów zmiennych. Uwzględniając zmianę produkcji, wraz z jej wzrostem koszty zmienne rosną, a z jej spadkiem – zmniejsza się wartość kosztów zmiennych. Oczywiście koszty zmienne to takie koszty, które nie wchodzą w skład kosztów stałych. W przypadku produkcji równej 0, koszty zmienne kształtują się na poziomie 0 zł.
Do tego rodzaju kosztów zaliczamy między innymi:
- roboczogodziny,
- towary,
- materiały,
- energię,
- koszty eksploatacyjne samochodu (paliwo, części),
- podróże służbowe (diety, noclegi),
- nakłady na surowce.
AVC=VC/Q
- AVC – przeciętny koszt zmienny
- VC- koszt zmienny
- Q – wielkość produkcji
Koszty zmienne dzieli się na:
- proporcjonalne – koszty zmieniają się wprost proporcjonalnie do zmian wielkości produkcji;
- progresywne – wzrost kosztów jest szybszy niż wzrost poziomu produkcji;
- degresywne – wzrost kosztów jest wolniejszy niż wzrost poziomu produkcji; koszt jednostkowy wraz ze wzrostem produkcji maleje;
- regresywnie – wzrost produkcji powoduje spadek kosztów; koszt jednostkowy maleje w szybkim tempie w stosunku do wielkości produkcji;
