Do końca 2021 roku obowiązywały jednolite zasady ustalania podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne dla wszystkich osób prowadzących pozarolniczą działalność oraz korzystających z ulgi na start. Od 2022 roku zasady ustalania podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne zależałą od formy opodatkowania osoby prowadzącej działalność gospodarczą.
Jak ustalana jest podstawa składki zdrowotnej?
Sposób wyliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne zależny jest od wybranej przed przedsiębiorcę formy opodatkowania. I tak przy wyborze opodatkowania działalności:
- skalą podatkową – podstawą jest dochód, a składka naliczana jest wg stawki 9% (nie mniej niż 270,90 zł)
- stawką liniową – podstawą jest dochód, a składka naliczana jest wg stawki 4,9% (minimum 270,90 zł)
- kartą podatkową – podstawą będzie minimalne wynagrodzenie, a składka będzie naliczana wg stawki 9%
- ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych – składka naliczana jest w wysokości 9%, a podstawa uzależniona jest od wysokości osiągniętego przychodu:
- do 60 tys. zł – podstawą jest 60% przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale roku ubiegłego
składka zdrowotna w 2022 r. – 60% x 6 221,04 zł x 9% = 335,94 zł - powyżej 60 tys. zł do 300 tys. zł – podstawą jest 100% przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale roku ubiegłego
składka zdrowotna w 2022 r. – 6 221,04 zł x 9% = 559,89 zł - powyżej 300 tys. zł – podstawą jest 180% przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale roku ubiegłego
składka zdrowotna w 2022 r. – 180% x 6 221,04 zł x 9% = 1 007,81 zł
Ważnym aspektem jest Przeciętne miesięczne wynagrodzenie istotne jest również dla wspólników spółek komandytowych, właścicieli jednoosobowych spółek z o.o. oraz osób współpracujących. W ich przypadku podstawą wymiaru składki jest 100% przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw (składka zdrowotna – 559,89 zł).
Część praktyczna
Przykład 1
Pan Andrzej prowadzi sklep z częściami do rowerów. Jego dochód w styczniu 2022 r. wyniósł 24 851 zł. Załóżmy, że działalność opodatkowana jest według skali podatkowej. Ile wyniosłaby składka zdrowotna Pana Andrzeja w styczniu?
24 851 zł * 9% = 2 236,59 zł
Składka zdrowotna Pana Andrzeja w styczniu wynosiłaby 2 236,59 zł
Przykład 2
Pani Aneta prowadzi salon kosmetyczny i rozlicza się na zasad ogólnych wg skali podatkowej. W styczniu miała mało klientek, dlatego jej dochód wyniósł tylko 2 100 zł. Jaka jest wysokość składki zdrowotnej Pani Anety?
2 100 zł *9% = 189,00 zł
Z obliczeń wynika, że składka zdrowotna Pani Anety wynosi 189 zł. Jest ona niższa niż minimalna składka zdrowotna, więc zostaje ona wyrówna do jej najniższego poziomu, czyli 270,90 zł.
Przykład 3
Pan Jacek prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, opodatkowaną ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Wykonuje usługi budowlane, między innymi tynkowanie. Jego przychód w styczniu wyniósł 61 320 zł. Jaką składkę zdrowotną za styczeń powinien zapłacić?
Podstawą składki zdrowotnej Pana Jacka jest 100% przeciętnego wynagrodzenia, czyli 6 221,04 zł.
Przychody roczne | Wysokość składki zdrowotnej |
<60 000 zł | podstawą jest 60% przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale roku ubiegłego składka zdrowotna w 2022 r. – 60% x 6 221,04 zł x 9% = 335,94 zł |
60 000 zł – 300 000 zł | podstawą jest 100% przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale roku ubiegłego składka zdrowotna w 2022 r. – 100% x 6 221,04 zł x 9% = 559,89 zł |
>300 000 zł | podstawą jest 180% przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale roku ubiegłego składka zdrowotna w 2022 r. – 180% x 6 221,04 zł x 9% = 1 007,81 zł |
Z powyższej tabeli wynika, że składka zdrowotna za styczeń Pana Jacka wynosi 559,89 zł.