NIP europejski stosuje się wyłącznie w transakcjach z krajami Unii Europejskiej i nadawany jest podatnikom aby mogli oni dokonywać transakcji wewnątrzwspólnotowych. Przedsiębiorca otrzymuje tzw. NIP-UE który dla podatników polskich wygląda tak jak NIP nadawany podczas zakładania działalności gospodarczej, z tą różnicą, że poprzedzony jest przedrostkiem PL. To dodatkowe oznaczenie jest identyfikacją kraju, z którego pochodzi przedsiębiorca, który posługuje się tym numerem.
Format NIP europejskiego:
Czy każdy przedsiębiorca ma obowiązek posiadać NIP europejski?
Transakcje wewnątrzwspólnotowe mogą zawierać zarówno czynni podatnicy VAT, jak i przedsiębiorcy korzystający ze zwolnienia z VAT.
W przypadku czynnych podatników VAT, mają oni obowiązek rejestracji do VAT-UE przed zawarciem transakcji:
- wewnątrzwspólnotowego nabycia lub dostawy towarów (WNT lub WDT)
- wewnątrzwspólnotowego świadczenia usług, w stosunku do których rozliczenie z tytułu podatku VAT spoczywa na nabywcy usługi,
- wewnątrzwspólnotowego nabycia usług w stosunku, do których polski podatnik ma obowiązek rozliczenia podatku VAT z tytułu zawartej transakcji.
Podatnicy korzystający ze zwolnienia z VAT (przedmiotowo lub podmiotowo) również muszą dokonać rejestracji do VAT-UE przed dokonaniem transakcji z przedsiębiorcą z innego kraju UE, a mianowicie w sytuacji gdy ma miejsce:
- wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów (WNT)
- wewnątrzwspólnotowe świadczenie usług, w stosunku do których rozliczenie z tytułu podatku VAT spoczywa na nabywcy usługi;
- wewnątrzwspólnotowe nabycie usług, w stosunku do których zastosowanie ma art. 28b ustawy o VAT.
W przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (WNT) ustawodawca przewidział pewne zwolnienia z posiadania NIP europejskiego. Zgodnie z art. 97 ust. 2 ustawy o VAT, jeżeli wartość wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów nie przekroczy w danym roku kwoty 50 000 zł, podatnik korzystający ze zwolnienia z VAT nie ma obowiązku rejestracji do VAT-UE.
Rejestracja do VAT-UE
Aby dokonać rejestracji do VAT-UE, a więc w celu uzyskania NIP-u europejskiego przedsiębiorca musi złożyć formularz VAT-R z wypełnioną częścią C.3. dotyczącą wykonywania wewnątrzwspólnotowych.
Formularz VAT-R (zgłoszeniowy lub aktualizacyjny) należy złożyć we własnym urzędzie skarbowym osobiście, wysłać pocztą lub wysłać elektronicznie z wykorzystaniem własnego podpisu kwalifikowanego.
VAT-UE a VAT-EU – kiedy należy je stosować?
Kiedy nabywamy usługi lub towary od kontrahentów z innego kraju UE, co do zasady na fakturze sprzedaży powinien znajdować się NIP europejski sprzedawcy, a więc numer VAT-UE poprzedzony prefiksem danego kraju. Z kolei, gdy przedsiębiorcy zawierają transakcje zagraniczne, to mogą otrzymać fakturę zakupu z NIP-em EU. Taką sprzedaż należy traktować jako import produktu lub usługi pochodzący od kontrahenta spoza UE, a nie jak nabycia wewnątrzwspólnotowego.
