Pracodawcy, zatrudniający pracownika na podstawie umowy o pracę, mają obowiązek skierowania go na badania lekarskie oraz przeprowadzenia szkolenia BHP. Nieco inaczej wygląda sytuacji w przypadku umów zlecenia. Taka forma zatrudnienia charakteryzuje się dużą swobodą oraz elastycznością.
Kodeks Pracy dokładnie precyzuje obowiązki pracodawcy względem zatrudnianych osób. Pracodawca ma obowiązek zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy osobom fizycznym wykonującym pracę na innej podstawie niż stosunek pracy w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę. Odpowiednie warunki powinny być zapewnione zarówno pracownikom, jak i zleceniobiorcom. Kodeks wskazuje, iż zleceniobiorca jest także narażony na ryzyko związane z wykonywaniem danej pracy i powinien ją wykonywać w odpowiednich warunkach.
Z przepisów prawa nie wynika, że zleceniodawca ma obowiązek skierować zleceniobiorcę na szkolenie BHP czy badania. Pracodawca powinien jedynie zapewnić mu bezpieczne i higieniczne warunki pracy. To zleceniodawca podejmuje decyzję, czy zleceniobiorca powinien być skierowany na badania i szkolenie BHP.
Przy sporządzaniu umowy, która następnie jest podpisywana przez strony, warto zamieścić zapis dotyczący szkoleń BHP oraz badań lekarskich. Powinna w niej również pojawić się informacja, po czyjej stronie będzie ciążył obowiązek zapłaty. Zleceniodawca nie ma obowiązku pokrycia związanych z tym kosztów. Odpowiednie zapisy w umowie stanowią zabezpieczenie zarówno dla zleceniobiorcy, jak i zleceniodawcy.
Zleceniobiorca, wykonujący czynności w miejscu wyznaczonym przez zleceniodawcę, jest zobowiązany do
- znajomości przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
- wykonywania pracy w sposób zgodny z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy,
- dbania o należyty stan maszyn, urządzeń, narzędzi i sprzętu oraz o porządek i ład w miejscu pracy,
- używania środków ochrony np. odzieży i obuwia roboczego,
- niezwłocznie zawiadamiania przełożonego o zauważonym w zakładzie pracy wypadku albo zagrożeniu życia lub zdrowia ludzkiego.
Dobrą praktyką wśród Zleceniodawców jest robienie szkoleń BHP i badań w przypadku zawodów, w których istnieje duże zagrożenie życia dla zleceniobiorcy. Pozwala to na dodatkowe zabezpieczenie interesów zleceniodawcy w przypadku wypadku przy pracy.
